اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:طبقه‌بندی نشده)
-
اتحاد عاقل و معقول
2787 طبقه‌بندی نشده
«اتحاد عاقل و معقول» یکی از مباحث فلسفه‌ی اسلامی است. در فلسفه ادراک کلیات، تعقل و معلومات کلی، معقول نامیده می‌شود. امّا مسئله‌ی اتحاد عاقل با معقول،اختصاص به معلومات کلی ندارد؛ بلکه طرف‌‌داران ا
-
برهان تقابل قطبین
1330 طبقه‌بندی نشده
منبع اصلی محتوای این برهان مطالبی است که اهل عرفان در کتابهای عرفانی بیان کرده‌اند. و تطبیق آن بر وجود برهان تمانع
- برهان فرجه
1758 طبقه‌بندی نشده«برهان فرجه» برگرفته از روایتی است كه هشام بن حكم از امام صادق(ع) نقل کرده و <
- برهان محبت
1674 طبقه‌بندی نشدهبرهان محبت، برهانی است که حضرت ابراهیم(ع) از طریق آن به نفى ربوبيت غير خدا و اث
- برهان نظم
5299 طبقه‌بندی نشدهیکی از براهین اثبات وجود خداوند، «برهان نظم» است که با استفاده از نظم موجود در جهان آفرینش، در صدد اثبات وجود آفریننده و نظم‌دهنده می‌باشد.
- برهان وجوب و امکان
2136 طبقه‌بندی نشدهتوضیح برهان وجوب و امکان به طور خلاصه این است که: به یقین در جهان خارج موجودی هست. این موجود اگر واجب الوجود باشد، ادعای ما (که وجود خداون
- پاسخ حلّی
2059 طبقه‌بندی نشده«پاسخ حلی» آن است که جهات نقص استدلال، اشتباهات و مغالطه‌‌هایی که ضمن استدلال طرف مقابل رخ داده را برای او بازگو کرده و بر این اساس، استدلال او را به چالش بکشیم. مانند آنکه در پاسخ به فردی که دلایل
- پاسخ نقضی
2725 طبقه‌بندی نشدهاگر در برابر استدلال طرف مقابل، به بررسی اشکالات و مغالطه‌های موجود در استدلال او پرداخته نشده و در مرحله اول تنها به او گفته شود که با چنین استدلالی، باید موضوع دیگری که خودت آن را قبول داری نیز ب
- تسلسل، برهان تسلسل
5207 طبقه‌بندی نشده«تسلسل» در لغت به معنای روان شدن آب و هر امری است که وجود آن موقوف به وجود دیگری باشد.
تسلسل در اصطلاح فلسفه، یعنی ترتب و ادامۀ سلسلۀ علت و معلول تا بی‌نهایت. به عبارت دیگر
- جبروت
2482 طبقه‌بندی نشده«جبروت» یا «عالم مجردات صرف» که از آن به «حضرت لوح المحفوظی» و «عالم ارواح مجرده» نیز تعبیر شده است، همان مرتبه‌ی مفارقات تام در اصطلاح حکمت اسلامی است. موجودات این مرتبه بر دو قسم‌‌اند:
ال
- جسم مثالی
1531 طبقه‌بندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- حبل المتین
- رجعت
- ریاضت
2016 طبقه‌بندی نشده«ریاضت» اصطلاحی عرفانی است که در اصل به معنای تمرین و ورزیده شدن در یک کار است. از همین رو به ورزش در زبان عربی، ریاضت می‌گویند. اما معنای اصطلاحی آن که در برخی از عرفان‌ها اهمیت یافته و بر آن تأکی
- سبر و تقسیم ، برهان سبر و تقسیم
1772 طبقه‌بندی نشده"سبر" به معناى آزمودن است و "تقسیم" به معناى جمع کردن و شمردن است. این استدلال به این نحو است که فرضیه‌ها و اقوال مختلف در یک موضوع را گردآوری کرده و سپس با کمک سوفسطایی ، سفسطه
3837 طبقه‌بندی نشده«سفسطه»، قیاسی است که در آن از قضایای وهمی(وهمیات) استفاده شود؛ و غرض از آن به غلط انداختن طرف مقابل و یا ساکت‌کردن او باشد.
در اواخر قرن پنجم پيش از ميلاد، جماعتى از اهل نظر در يونان پيدا
- سهل و ممتنع
1900 طبقه‌بندی نشدهاصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد که کار و یا موضوعی در مرحله‌ی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر می‌رسد، اما در واقع با دشواری‌های فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
- شرف الشمس
2226 طبقه‌بندی نشدهحرزی است که بر روی سنگ‌های قیمتی چون عقیق نگاشته می‌شود.
- طب سنتی، طب اسلامی
2879 طبقه‌بندی نشدهعلم طب و یا دانش پزشکی در طول زمان، پیشرفت‌های فراوانی داشته و در گذشته که ارتباطات به شکل امروزین وجود نداشت، ممکن بود طبیبان هر منطقه، روش‌های خاصی را برای درمان انواع بیماری‌ها مورد استفاده قرار
- عاقله
2191 اصطلاحات فقهی - اصولی«عاقله»، در لغت جمع عاقل است و در اصطلاح، به مردانی از خويشاوندان پدری - مانند برادر، عمو و فرزندان آنان – گفته می‌شود كه به حكم شارع مقدس، ضامن ديۀ قتل و جراحت اشتباهی فرد جانی‌اند. فقها از این وا
- عالم مثال
2088 طبقه‌بندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- عید فطر ، فطریه
4670 طبقه‌بندی نشده- غیبت صغری
2721 طبقه‌بندی نشدهغیبت صغری به مدت زمانی گفته می‌شود که امام مهدی (عج) گرچه وجود مقدسشان از نگاه نامحرمان پنهان بود، اما یاران خاص حضرتشان و به ویژه
- غیبت کبری
3224 طبقه‌بندی نشدهبعد از پایان «غیبت صغری» در سال 329 هجری، مرحله دیگری از غیبت امام زمان (عج) آغاز
- فشار قبر ، عذاب قبر
- لاهوت
2173 طبقه‌بندی نشدهواژه «لاهوت» تا حدودی مترادف با واژه‌هایی چون عالم غیب، عالم الهی، جهان مینوی؛ عالم خداوندی است که بر همه عوالم وجود مستولی است. بُعد ذات خدای متعال را به لحاظ این‌که مشتمل بر صفات
- مدنی بالطبع
1778 طبقه‌بندی نشدهانسانها به صورت واضح و غیر قابل انکار، زندگی اجتماعی داشته و تعامل بسیار گسترده‌ای میان آنان برقرار است، اما در تحلیل این نوع از زندگی برای انسان دو نظر وجود دارد:
الف . این ویژگی انسان، ا
- ناسوت
2021 طبقه‌بندی نشدهعرفا و فلاسفه‌ی الهی برای عالم هستی مراتبی قائل‌اند و جهان را دارای مراتب می‌دانند و برای هر مرتبه نامی تعیین کرده‌اند. یکی از این مراتب «عالم ناسوت» است. مراد از ناسوت همين عالم دنيا و همين عالم م
- نفس الأمر (دین نفس الأمری)
3233 طبقه‌بندی نشدهآنچه در علم الهى و مشيّت ربانى براى هدايت انسان به سوى رستگارى وجود دارد، دين نفس الامرى است. به ديگر سخن؛ دين نفس الأمرى مسير بين مبدأ و منتهاى آدمى است. مبدأ انسان به گفته قرآن معرفت صفر است:
- نکیر و منکر ، رومان، سؤال قبر
2485 طبقه‌بندی نشدهاز رخ‌دادهاى مهم و حتمى عالم برزخ، سؤال دو فرشته‌ی «نكير» و «منكر»، از انسان بعد از نماز غفیله
2150 طبقه‌بندی نشدهيكى از نمازهاى مستحبّ نماز غفيله است كه بين نماز مغرب و عشا خوانده مى‌شود. نماز غفیله به دو رکعت نمازی گفته می‌شود که با آیات مشخصی از قرآن و قنوتی خاص بعد از نماز مغرب خوانده می‌شود. این نماز به ن
- وجود مقتضی و عدم مانع
2265 طبقه‌بندی نشدهحکیمان بر این باورند که هر چیزی برای به وجود آمدن نیاز به چهار علت دارد: 1. علت فاعلی، 2. علت مادی، 3. علت صوری، 4. علت غایی.
به عنوان مثال برای ساخت یک صندلی، «نجّار» علت فاعلی است، «چوب»
- ورزش
4460 طبقه‌بندی نشدهدر تعالیم اسلام عنوان «ورزش» به طور مستقل مورد بحث قرار نگرفته؛ اما موضوع سلامت بدن، از جنبه‌های مختلف مورد توجه قرار گرفت و به آن اهمیت داده شده است؛ از این‌رو ورزش
پرسش های اتفاقی
-
حکم استفاده از انگشتر در انگشت‌های سوم و اشاره، طبق روایات اسلامی چیست؟
193217 درایه الحدیث 1392/04/17در مورد قرار دادن انگشتر در انگشت اشاره و وسط، دو دسته روایت نقل شده است: 1. روایاتی که ما را از این عمل باز می‌دارند؛ پیامبر اسلام(ص) فرمود: «امّتم را از قرار دادن انگشتر در انگشت وسط و اشاره نهی می‌کنم».[1] و فرمود: ...
-
آیا جایز است در زمان اعتکاف، برای دادن امتحان، از مسجد خارج شد؟
17516 اعتکاف 1392/04/201. معتکف مى‌تواند براى امور ضرورى شرعى و عرفى و عقلى از مسجد خارج شود ولى اگر به قدرى طول دهد که عرفاً دیگر به او معتکف نگویند، اعتکاف صحیح نیست؛ و تشخیص ضرورت شرعى و عرفى و عقلى با خود مکلف است. البته برخی از مراجع
-
خوردن گوشت طاووس چه حکمی دارد؟
68790 Laws and Jurisprudence 1390/06/21اکثر مراجع عظام تقلید، به دلیل تصریح روایات و یا به دلیل داشتن علامت پرندگان حرام گوشت، طاووس را از حیوانات حرام گوشت دانسته و خوردن گوشت آن را، حرام می دانند.[1] اما پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این ...
-
پیامبر اسلام (ص) دارای چند فرزند بود؟ نامشان چه بود؟
119208 تاريخ بزرگان 1389/05/20طبق آنچه را که درروایات آمده است، پیامبر گرامی اسلام (ص)، دارای هفت فرزند بوده اند که همه آنان تنها از دو همسر (خدیجه و ماریه قبطیه) متولد شدند و آن حضرت از سایر همسران خود فرزندی نداشتند.پیامبر گرامی اسلام (ص)، 4 ...
-
آیا امام کاظم(ع) و امام رضا(ع)، برای مقابله با جادوگران، تصویر شیرهایی را که در کاخ خلفا بود به شیر زنده تبدیل کردند تا جادوگران را بدرند؟
16632 حدیث 1397/08/20ماجرای مقابله امام هفتم(ع) و امام هشتم(ع) با جادوگران و زنده‌کردن تصویر شیرهایی که در کاخ سلطنتی وجود داشت و دریده شدن ساحران توسط آنها در برخی منابع روایی گزارش شده است که به بررسی مختصر آن می‌پردازیم: 1. به جهت جایگاه والایی که امام کاظم(ع) در میان ...
-
اگر دو ظرف باشد که مطمئناً یکی از آنها نجس و دیگری پاک است، حکم اشیاء پاکی که با آنها برخورد می‌کنند چیست؟
10258 انتقال نجاست 1392/12/03هرگاه دو ظرف داشته باشند، يكى پاک و ديگرى نجس، اما ندانیم کدامشان نجس یا پاک است، اگر يكى از آن دو، با شیء پاکی تماس پیدا كند، آن را نجس نمى‌كند. ولی اگر این شیء پاک با هر دو ظرف تماس داشته باشد، حكم به نجاست آن ...
-
شخصی بدون اجازه صاحب مال، مال معینی را از او برداشته و بعد از مدتی به او بگوید من به فلان مال محتاجم، اگر صاحب مال اجازه دهد، آیا این اجازه، اشکال شرعی تصرّف قبل را حل می کند؟
27662 Laws and Jurisprudence 1390/09/27پاسخ مراجع تقلید در خصوص این پرسش چنین است: 1. خامنه ای: در فرض سؤال اجازه بعدى موجب حلیت تصرف قبلى نیست، مگر از قرائنى استفاده شود که صاحب مال در تصرفات قبلى راضى بوده است. 2. صافی گلپایگانی: تصرف بدون اجازه در ...
-
آیا در روایات آمده است که هنگام حسابرسی قیامت، خوبی‌هایی که احیانا در شخص ظالم وجود دارد، از پرونده او محو شده و در حساب نیکی‌های شخص مظلوم نگاشته می‌شود؟
3099 حدیث 1401/11/10کسانی که در دنیا هر نوع ظلم و ستمى نسبت به دیگران روا داشتتند، مانند این‌که، شخصیت و آبرویشان را در معرض خطر انداخته و یا ضررهای مالی به آنان وارد کرده باشند، اگر در دنیا در صدد جبران و حلالیت برنیایند، فردای قیامت و هنگام حسابرسی پرونده‌ها، ...
-
آیا قرآن به این مطلب اشاره می کند که آنهایی که چهره های سفید دارند، از آنهایی که رنگ پوستشان زرد، قرمز، قهوه ای یا مشکی است، بهترند؟
50763 تفسیر 1388/07/25آیه 106 سوره آل عمران، چون دیگر آیات مشابه، در صدد آن نیست که اعلام دارد سفید پوستان از ارزش انسانی والاتری نسبت به سایر نژادها برخوردارند و اساسا این آیات، هیچ ارتباطی به رنگ پوست انسانها نداشته، بلکه تنها از اصطلاحاتی استفاده می نمایند که در زبان ...
-
ذکر رکوع و سجود، برگرفته از چه آیاتی است؟
36084 تفسیر 1391/06/07در آیه‌ی پایانی سوره‌ی واقعه می‌خوانیم: «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم»؛[1] پس به نام پروردگار بزرگت تسبیح کن! در این آیه‌ی شریفه به عظمت نام پروردگار اشاره شده است که شایستهٔ تسبیحگویى است؛ یعنى خدا از هرگونه عیب و نقص منزّه است. ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892590 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
797221 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
759261 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
683571 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
660428 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649647 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
602223 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
580467 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
569283 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565382 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- برهان فرجه
