اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:اصطلاحات عرفانی)
-
اسفار اربعه (سفرهای چهارگانه)
2257 اصطلاحات عرفانی
عارفان سفر معنوی را دارای چهار مرحله میدانند؛ این مراحل به «اسفار اربعه» معروف است؛ سفر اول: سفر از خلق به سوی حق است؛ به این معنا که اسم اعظم
4251 اصطلاحات عرفانی«اسم اعظم» بزرگترین نام خدای متعال است. در اینکه حقیقت «اسم اعظم»، چیست؟ برخی آنرا از جنس حروف و الفاظ دانسته، اما بسیاری از اندیشمندان دینی معتقدند که علم به «اسم اعظم» تنها به معنای دانستن و
- اعیان ثابته
2474 اصطلاحات عرفانی«اعیان ثابته» همان صور ماهیات و کثرات تفصیلی است که در «تعیّن ثانی»، معلوم حق قرار میگیرند. به بیان دیگر؛ صور علمی حق در «تعیّن ثانی» را که به نحو معلومات تفصیلی بوده و در واقع چیزی جز همان ماهیا
- تصوف
2944 اصطلاحات عرفانیتصوف شیوه خاصی از سیر و سلوک است که در آن صوفی تلاش میکند تا با زندگی اخلاقمدارانه و زاهدانه و همراه با سختگیری بر نفس حیوانی خود و ترک دنیا و دروننگری و مراقبه، به تعالی روح خود و طی مقامات و
- چلهنشینی
1954 اصطلاحات عرفانیمنظور از چلهنشینی (عبادت اربعین) در سیر و سلوک عرفانی، مراقبت چهل روزه از خود است، تا از این طریق، باطن فرد به آمادگی لازم جهت دریافت حکمت و علوم الاهی نایل شود. بسیاری از عرفا و علمای شیعه بر اسا
- حجاب ظلمانی
1609 اصطلاحات عرفانیسالک الی الله، در مسیر سیر و سلوک با دو نوع حجاب روبرو است. حجابهای ظلمانی و حجابهای نورانی؛ حجابهای ظلمانی همان خواستههای نفسانی، شهوا
- سیر و سلوک
3827 اصطلاحات عرفانیسیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
- صوفی
1817 اصطلاحات عرفانیبه فردی که تلاش میکند بر اساس موازین و معیارهای تصوف به خودسازی بپردازد، «صوفی» میگویند. رجوع کنید: «تصوف».
- عرفان ، عارف
5956 اصطلاحات عرفانیواژۀ «عرفان» در لغت به معناى شناختن است. و در اصطلاح، به شناخت ويژهاى اختصاص يافته كه از راه شهود درونى و يافت باطنى به دست میآید. ب
- عرفان عملی
2124 اصطلاحات عرفانیعرفان عملی که در برابر عرفان نظری قرار میگیرد خود دارای دو بخش است. یک بخش علمی و دیگری عملی:
بخش علمی عرفان عملی عبارت است از: م
- عرفان نظری
1780 اصطلاحات عرفانیعرفان نظری که در برابر عرفان عملی قرار میگیرد عبارت است از: مجموعهای از دریافتهای باطنی از طریق عشق
5923 اصطلاحات عرفانیواژه «عشق» به معناى دوستى شدید، شوق مفرط و میل شدید به چیزی است. یعنی فرط حبّ و دوستی! در همین راستا، واژه «عَشَقه» به معنای گیاه پیچک است که درخت را احاطه و در نهایت راه تنفس را بر او میبندد و د
- علم حصولی
2203 اصطلاحات عرفانیعلم حصولی دانشی است که با استفاده از واسطههایی چون منطق و استدلال به دست میآید بر خلاف «علم حضوری» که برای به دست آوردن آن نیاز به هیچ و
- علم حضوری
2941 اصطلاحات عرفانیعلم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطهای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، « فتح مبین
4475 اصطلاحات عرفانیمفسران قرآن کریم برای «فتح مبین» که در آیه ابتدایی سوره فتح بدان اشاره شده است، تفاسیر متعددی ارائه کرده و وقایعی چون «فتح مکه» و «صلح حدیبیه» را از مصادیق آن برشمردهاند. در تفسیری عرفانی از «فتح
- کشف و شهود، مکاشفه
8380 اصطلاحات عرفانیکشف در لغت، به معنای برداشتن پرده و حجاب از روی چیزى است؛ شهود نیز در لغت به معنای دیدن، معاینه و حضور است.
کشف و شهود یاهمان مکاشفه و مشاهده، از اصطلاحات عرفانی
- مقام امن
2155 اصطلاحات عرفانیپرهیزکاران به پاس ایمان و تسلیم در برابر حق، در قیامت در پیشگاه خدای متعال مقامی خواهند داشت که از آن به «مقام امن» یا «مقام امین» تعبیر میشود.
- مقام امین
2074 اصطلاحات عرفانیرجوع کنید: «مقام امن».
- مقام ترک سؤال
7978 اصطلاحات عرفانیمراد از «ترک سؤال» که به عنوان مقامی عرفانی مورد گفتگو قرار میگیرد، به معنای مقامی است که عارف در آن تلاش میکند تا هیچ درخواست مساعدت مالی و مادی از دیگران نداشته باشد. به زبانی دیگر، یک عارف گرچ
- مقام رب
1904 اصطلاحات عرفانی«مقام رب» که در قرآن کریم به آن اشاره شده است به معنای صفت ربوبيت و ساير صفات كريمه حق تعالی(مانند علم، قدرت، قهر، رحمت و غضب) میباشد كه همگی از لوازم ربوبيت او است.
- وحدت وجود
3253 اصطلاحات عرفانیمقصود از وحدت وجود این نیست که مجموعۀ جهان هستی خدا است؛ زیرا مجموع، وجود و وحدت حقیقی ندارد، همچنین مقصود اتحاد خداوند با موجودات نیست؛ چون اتحاد (به این معنا که دو چیز بدون از دست دادن شیئیت و د
- هجرت
8326 اصطلاحات عرفانیيكى از مفاهيمی كه از نگاه ارزشی در قرآن كريم و آموزههای دینی به صورت وسيعى انعکاس يافته، مفهوم «هجرت» است. قرآن كريم در موارد بسیاری و با تعابیر گوناگون از هجرت سخن به ميان آورده است. همچنین در
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
با توجه به آیه 14 سوره آل عمران،آیا زنان نیز بخشی از امور مادی و پست برای مردان بوده و در ردیف چهار پایان باید به شمار آیند؟
24628 تفسیر 1388/11/04مقدمه در جواب سئوالی که مطرح کرده اید باید عرض کنیم، برداشتی که شما از آیه 14 سوره آل عمران کرده اید برداشت درستی نبوده است، اگر به معنای آیه توجه شود، غیر از مطلبی که بیان کرده اید، فهمیده می شود. آیه می فرماید: ...
-
تفاوت عمره مفرده با حج و عمره تمتع چیست؟
61908 گوناگون 1393/06/17به طور اجمال تفاوتهای بین عمره مفرده با عمره تمتع از این قرار است: 1. عمره تمتع صرفاً در ماههای خاصی (شوال، ذیقعده، ذیحجه) انجام میشود، ولی عمره مفرده منحصر به زمان خاصی نبوده و در تمام ایام سال میتوان آنرا انجام داد. 2. محل احرام در عمرۀ ...
-
اگر مرد طلای زینتی خریده و بدون آنکه مالکیت آنرا منتقل کند، تنها حق استفاده از آنرا به همسر و یا مادرش بدهد، آیا آن طلا خمس دارد؟
5438 آنچه خمس بدان تعلق می گیرد 1400/06/26گروهی از مراجع،[1] این طلا را که مورد استفاده نزدیکان فرد قرار میگیرد متعلق خمس ندانستهاند، ولی برخی فقها[2] با توجه به اینکه این طلا در پایان سال خمسی تحت ملکیت خود فرد باقی مانده است، آنرا متعلق خمس دانستهاند.ضمائم:پاسخ ...
-
اگر جوان مجرّدی سرمایهاش بیش از هزینه حج بود، اما تصمیم به ازدواج نیز دارد. آیا او مستطیع است و باید به حج برود، یا میتواند سرمایهاش را جهت مخارج ازدواج مصرف نماید؟
4554 شرایط استطاعت 1398/02/16مراجع تقلید در اینباره میگویند: اگر فرد نیاز به ازدواج دارد، به طوری که در صورت تأخیر در آن، مثلاً چه بسا مبتلا به گناه شود و سرمایه او نیز جهت تأمین مخارج هر دو کار(ازدواج و سفر حج) کافی نیست، لازم است سرمایه را جهت ...
-
آیا به پس انداز حساب قرض الحسنه، جهت استفاده از وام آن برای تهیه رهن مسکن، خمس تعلق می گیرد یا نه؟
33006 Laws and Jurisprudence 1387/09/07مقام معظم رهبری در پاسخ به اینسؤال که: شخصى خانهاى براى سکونت ندارد و براى خرید مسکن یا تهیه ما یحتاج زندگى، مالى را پسانداز کرده است، آیا این مبلغ خمس دارد؟ فرمودند: مال پس انداز شده از منفعت کسب اگر براى تأمین هزینههاى زندگى باشد، سر سال خمسى، ...
-
چرا شیعه صحابه و خلفاء را لعن میکند؟
29286 صحابه 1386/03/23از اموری که شیعه از قدیم و در حال حاضر به آن متهم بوده –همانگونه که مخالفان شیعه ادعا میکنند- این است که شیعه کینهی خود را نسبت به صحابه مخفی میکند. اما این، تهمت ناروایی بیش نیست؛ زیرا شیعه به صحابه به عنوان حاملان شریعت و گسترش ...
-
براء بن عازب کیست؟ آیا محب اهل بیت (ع) است؟ آیا وی امامت حضرت علی (ع) را قبول کرد؟
15664 تاريخ بزرگان 1387/12/14براء بن عازب انصاری (از قبیله اوس) یکی از یاران با وفای پیامبر اسلام (ص) است که در اکثر جنگ ها ملازم رکاب رسول اکرم (ص) بوده است. وی می گوید در چهارده غزوه در خدمت پیامبر (ص) جنگیدم. اولین جنگی که شرکت کرد غزوه خندق ...
-
تجسم اعمال نامشروع در ذهن چه حکمی دارد؟
13462 برخی احکام 1388/05/31فکر گناه و عمل نا مشروع گر چه ذهن و فکر و روح انسان را آلوده می کند و مانع بسیاری از توفیقات می شود، اما تا زمانی که به عمل حرام منجر نشود گناهی ندارد، ولی اگر منجر به جنابت شود یکی از انواع استمنا ...
-
من بدون تحقیق برای جلوگیری از بارداری از iud استفاده کردم بعد متوجه شدم به خاطر لمس و نظر غیر محارم حرام است وظیفه ام چیست؟
31308 Laws and Jurisprudence 1389/04/14مطابق با فتواهای فقها جایز است زن از دستگاه پیش گیرى از حاملگى و مانند آن اگر ضرر مهمّى به او نزند استفاده کند، ولی همان طور که خودتان گفتید در صورتى که گذاشتن دستگاه متوقف بر نگاه کردن به جایى که نظر به آن حرام ...
-
ولایت فقیه در شیعه چه جایگاهى دارد؟
18355 کلیات 1386/04/30مسئله «ولایت فقیه» به عنوان یک رکن اساسى در حوزه سیاست اسلامى مطرح است. تبیین مفهوم، ادله، و دامنه این ولایت و نسبت آن با نهادهاى سیاسى - اجتماعى و مفاهیم اساسى؛ مانند جامعه مدنى، آزادى، امت اسلامى و مرجعیت، در واقع تصویرى کلى از «مکتب و نظام ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
891521 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
791621 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
755742 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
678847 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
658255 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
648205 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
599634 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
579930 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
563974 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
558517 Practical 1389/02/22دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...
- اعیان ثابته