عارفان سفر معنوی را دارای چهار مرحله می‌دانند؛ این مراحل به «اسفار اربعه» معروف است؛ سفر اول: سفر از خلق به سوی حق است؛ به این معنا که اسم اعظم

«اعیان ثابته» همان صور ماهیات و کثرات تفصیلی است که در «تعیّن ثانی»، معلوم حق قرار می‌گیرند. به بیان دیگر؛ صور علمی حق در «تعیّن ثانی» را که به نحو معلومات تفصیلی‌ بوده و در واقع چیزی جز همان ماهیا

تصوف شیوه خاصی از سیر و سلوک است که در آن صوفی تلاش می‌کند تا با زندگی اخلاق‌مدارانه و زاهدانه و همراه با سخت‌گیری بر نفس حیوانی خود و ترک دنیا و درون‌نگری و مراقبه، به تعالی روح خود و طی مقامات و

منظور از چله‌نشینی (عبادت اربعین) در سیر و سلوک عرفانی، مراقبت چهل روزه از خود است، تا از این طریق، باطن فرد به آمادگی لازم جهت دریافت حکمت و علوم الاهی نایل شود. بسیاری از عرفا و علمای شیعه بر اسا

سالک الی الله، در مسیر سیر و سلوک با دو نوع حجاب روبرو است. حجاب‌های ظلمانی و حجاب‌های نورانی؛ حجاب‌های ظلمانی همان خواسته‌‌های نفسانی، شهوا

سیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم

به فردی که تلاش می‌کند بر اساس موازین و معیارهای تصوف به خودسازی بپردازد، «صوفی» می‌گویند. رجوع کنید: «تصوف».

واژۀ «عرفان»‏ در لغت‏ به معناى شناختن است. و در اصطلاح، به شناخت ويژه‌‏اى اختصاص يافته كه از راه شهود درونى و يافت ‏باطنى به دست می‌آید. ب

عرفان عملی که در برابر عرفان نظری قرار می‌گیرد خود دارای دو بخش است. یک بخش علمی و دیگری عملی:

بخش علمی عرفان عملی عبارت است از: م

عرفان نظری که در برابر عرفان عملی قرار می‌گیرد عبارت است از: مجموعه‌ای از دریافت‌های باطنی از طریق عشق

علم حصولی دانشی است که با استفاده از واسطه‌هایی چون منطق و استدلال به دست می‌آید بر خلاف «علم حضوری» که برای به دست آوردن آن نیاز به هیچ و

علم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطه‌ای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، «علم حصولی»

مفسران قرآن کریم برای «فتح مبین» که در آیه ابتدایی سوره فتح بدان اشاره شده است، تفاسیر متعددی ارائه کرده و وقایعی چون «فتح مکه» و «صلح حدیبیه» را از مصادیق آن برشمرده‌اند. در تفسیری عرفانی از «فتح

کشف در لغت، به معنای برداشتن پرده و حجاب از روی چیزى است؛ شهود نیز در لغت به معنای دیدن، معاینه و حضور است.

کشف و شهود یاهمان مکاشفه و مشاهده، از اصطلاحات عرفانی

پرهیزکاران به پاس ایمان و تسلیم در برابر حق، در قیامت در پیش‌گاه خدای متعال مقامی خواهند داشت که از آن به «مقام امن» یا «مقام امین» تعبیر می‌شود.

رجوع کنید: «مقام امن».

مراد از «ترک سؤال» که به عنوان مقامی عرفانی مورد گفتگو قرار می‌گیرد، به معنای مقامی است که عارف در آن تلاش می‌کند تا هیچ درخواست مساعدت مالی و مادی از دیگران نداشته باشد. به زبانی دیگر، یک عارف گرچ

«مقام رب» که در قرآن کریم به آن اشاره شده است به معنای صفت ربوبيت و ساير صفات كريمه حق تعالی(مانند علم، قدرت، قهر، رحمت و غضب) می‌باشد كه همگی از لوازم ربوبيت او است.

مقصود از وحدت وجود این نیست که مجموعۀ جهان هستی خدا است؛ زیرا مجموع، وجود و وحدت حقیقی ندارد، هم‌چنین مقصود اتحاد خداوند با موجودات نیست؛ چون اتحاد (به این معنا که دو چیز بدون از دست دادن شیئیت و د

يكى از مفاهيمی كه از نگاه ارزشی در قرآن كريم و آموزه‌‌های دینی به صورت وسيعى انعکاس يافته، مفهوم «هجرت» است. قرآن كريم در موارد بسیاری و با تعابیر گوناگون از هجرت سخن به ميان آورده است. هم‌چنین در