اصطلاحات و مدخل ها
-
ملامتیه
2707 فرقهها، مذهبها، گروهها
«ملامتیه» گروهی میباشند که با انجام کارهای ناپسند خلاف عرف و شرع، خود را در چشم مردم خوار نموده و وجههی مردمی خود را تباه مینمایند. گفته شده که آنان از مکتب «کلبیان» یا «کلبیون» که مؤسس آن، «آنت
-
ملک الموت
1439 سرفصلهای قرآنی
رجوع کنید: «عزرائیل».
-
ملکوت
3759 سرفصلهای قرآنی
در بارۀ معنای واژه «ملکوت» که در قرآن مورد استفاده قرار گرفته، گفته شده است:
الف) «ملكوت» مانند مُلك (بر وزن قفل
-
منت
5567 سرفصلهای قرآنی
شايد در ابتدا چنین تصور شود که تعبیر «منت» تعبیری است که در همه جا بار منفی داشته و رفتاری نامناسب ارزیابی شود؛ اما هنگامى كه به ريشهی اصلى لغت «منت» باز میگرديم حقیقت این تعبیر كاملا روشن میشو
-
منجح بن سهم
2136 شخصیتها
«منجح بن سهم» نام یکی از غلامان امام حسین(ع) و از جمله شهدای کربلا است که در رو
-
منخنقه
2376 اصطلاحات فقهی - اصولی
در زبان عرب، به حیوانى که خفه شده باشد، «منخنقه» گفته میشود. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره شده است.
-
منصوب به نزع خافض
1920 ادبیات
در ادبیات عرب، قانونی وجود دارد که بر اساس آن، اگر کلمهای از لحاظ معنایی میباید مجرور حرف جرّی قرار بگیرد، اما در ظاهر کلمه از آن حرف جرّ اثری نباشد، کلمه یاد شده دارای اعراب نصب شده و عنوان «منص
-
موقوذه
2465 اصطلاحات فقهی - اصولی
در زبان عرب، به حیوانى که بدون ذبح و تنها بر اثر ضربات وارده بر او کشته شده باشد، «موقوذه» گفته میشود. این واژه برگرفته از «وقذ» به معناى ضربت شدید است. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره
-
مولوی ، مولانا ، مثنوی
2777 کتابها
کلمهی «مولوی»یک اسم منسوب است؛ یعنی از اضافه شدن «یاء» نسبت به کلمه «مولی»، تشکیل شده است. این اصطلاح در بسیاری از مناطق اسلامی از جمله در بخشهای شرقی ایران و نیز کشورهای پاکستان، افغانستان و ...
-
مهاجر بن اوس
1901 شخصیتها
با توجه به نقلهای مختلف تاریخی، مهاجر بن اوس از برجستهترین دشمنان امام حسین(ع) بوده و در شهادت افرادی مانند مهجة القلب
3931 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور هفتم از «اطوار سبعه»، «مهجة القلب» و یا «قلب سلیم» میگویند که محلّ تجلّیات الوهیّت و اشراقات انوار ربوبیّت است و این مقام با قطع علاقه از ما
- مهرم حلال و جانم آزاد
1846 ضرب المثلهااین ضرب المثل در جایی مورد استفاده قرار میگیرد که زنی به دلیل بدرفتاری شوهرش با او تصمیم میگیرد که از حق دریافت مهر خود صرف نظر کرده و شوهرش را راضی به طلاق کند.
این ضرب المثل ناظر به دو
- میثم تمار
1578 شخصیتها«میثم بن یحیی» که به «میثم تمار» و یا خرمافروش شهرت داشت، از بزرگان شیعه و از افرادی بود که در راه مکتب خود و محبت میزان، وزن، ترازو
5343 سرفصلهای قرآنی«ميزان» که جمع آن «موازین» است، به وسيلۀ سنجش گفته میشود، تا با استفاده از آن، اندازه و ارزش چیزی معلوم شود. قرآن کریم این واژه را هم در
- میکال ، میکائیل
3253 سرفصلهای قرآنی«میکائیل» نام یکی از چهار فرشتهی مقرب درگاه الهی است. نام این فرشته تنها يکبار در قرآن کریم و به صورت «ميكال» و در کنار «جبرئیل» آمده است. اینکه نام این دو فرشته به صورت خاص بعد از آن در قرآن ذکر
- میهمانی و میزبانی ، اطعام و ضیافت ، ولیمه
6992 سرفصلهای قرآنیکاربر گرامی؛ برای دریافت اطلاعات مرتبط با این مدخل به آیات و پاسخهای ذیل مراجعه فرمایید.
به خواست خدا و در اولین فرصت، توصیف مختصری از مدخل بالا در همین بخش نگاشته خواهد شد.
- ناتان
2227 پیامبرانبر اساس گزارش برخی منابع تاریخی، «ناتان(ع)» ششمین فرزند «داوود نبی(ع)»، از ششمین همسرش به نام «اغلاء» بود. ناتان با آنکه در زمان پدرش داوود نبی میزیست، اما او نیز پیامبری بود که بر او وحی میشد.<
- نار (آتش)
29539 سرفصلهای قرآنی«نار» به معنای مطلق آتش است، اما این واژه در بسیاری از موارد - به ویژه در متون دینی - ناظر به «جهنم» و یا دوزخ میباشد.
- ناسوت
2070 طبقهبندی نشدهعرفا و فلاسفهی الهی برای عالم هستی مراتبی قائلاند و جهان را دارای مراتب میدانند و برای هر مرتبه نامی تعیین کردهاند. یکی از این مراتب «عالم ناسوت» است. مراد از ناسوت همين عالم دنيا و همين عالم م
- نافع بن هلال
2338 شخصیتهانافع بن هلال جملی که برخی گویا به دلیل سهو قلم نام وی را هلال بن رافع نگاشتهاند، از یاران امام علی(ع) بود و ارتباط خود را با ناقص
1729 ادبیاتاز دیدگاه ادبیات عرب، هر کلمهای که حرف پایانی از حروف اصلی یا «لام الفعل» آن از «حروف علّه» باشد، «ناقص» نامیده میشود و اگر مانند «عفو» حرف علّه پایانی آن، واو باشد، «ناقص واوی» و اگر مانند «خشي»
- ناقص واوی
1629 ادبیاترجوع کنید: «ناقص».
- ناقص یائی
1431 ادبیاترجوع کنید: «ناقص».
- نبوّت ، رسالت ، پیامبری ، انبیا ، پیامبران
44984 سرفصلهای قرآنینبوت از مهمترین اصول اعتقادی ادیان الهی است که بر اساس آن، افرادی از جانب خدا برای هدایت بشر و توجه او به مبدأ و معاد مبعوث میشوند. نبوت یعنی اتصال مرموز و ناشناخته با ریشه وجود و سپس مأموریت برا
- نجم ، علم نجوم ، ستاره ، ستارهشناسی
7130 سرفصلهای قرآنیدر زمانهای گذشته، دانش ستارهشناسی کمتر در ارتباط با پژوهش پیرامون ستارگان بوده و علم نجوم را بیشتر در پیشگوییها و فالزدنها با استفاده از حرکت ستارگان مورد استفاده قرار میدادند. منجمان گاه مد
- نخل ، نخیل ، خرما
5220 سرفصلهای قرآنینخل به درخت خرما گفته میشود و به زمین و باغی که در آن درخت خرما کاشته شده و محصولش خرما باشد، در فارسی نخلستان میگویند.
نام درخت خرما یا همان نخل بارها در قرآن
- نذر
4025 اصطلاحات فقهی - اصولی«نذر» آن است که انسان متعهد شود برای خدا کاری از کارهای خیر را انجام دهد، یا کاری را که ترکش نیکو است، ترک نماید. نذر بر دو نوع است:
1 . نذر مشروط؛ نذر مشروط یا «نذر شکر» است، مانند اینکه
- نسخ
4352 سرفصلهای قرآنیمعناى لغوی كلمه «نسخ»، نقل يک نسخه از كتاب به نسخهاى ديگر است، و اين عمل را از آن جهت، نسخ میگويند، كه گويى كتاب اولى را از بين برده، و كتابى ديگر به جايش آوردهاند.
اما در علوم قرآنی
- نسیان (فراموشی)
11202 سرفصلهای قرآنی«نسیان» در لغت به معنای فراموشی است که گاه انسان به سبب غفلت، دچار آن شده، و گاه به صورت عمدی تلاش میکند آنچه در حافظه دارد را پاک کرده و به عبارتی خود را به فراموشی بزند.
برخی از اهل لغت،
- نشوز
3727 اصطلاحات فقهی - اصولی«نشوز» یک اصطلاح فقهی و حقوقی در ارتباط با حقوق و وظایف زناشویی بین زن و شوهر است؛ لذا «ناشز» و «ناشزه» به مرد يا زنى گفته مىشود كه حقوق
- نصر ، غلبه ، فتح ، کمک ، پیروزی
25654 سرفصلهای قرآنی«نصر» و «فتح» واژههایی قرآنی میباشند که خود این واژهها و نیز مشتقات آن، فراوان در قرآن به کار رفته و دو سوره پر محتوا نیز به همین نامها اختصاص یافته است.
البته قرآن، از ریشههای دیگری
- نصر بن ابی نیزر
1613 شخصیتها- نطیحه
3032 اصطلاحات فقهی - اصولیدر زبان عرب، به حیوانى که به دنبال شاخ زدن حیوان دیگری به او جان داده باشد، «نطیحه» میگویند. در آیه سوم سوره مائده، به این اصطلاح اشاره شده است.
- نظم عمومی
453 اصطلاحات اخلاقیپرسش مرتبط: fa117908
- نعمان بن عمرو راسبی
1984 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) نعمان بن عمرو راسبی بود که به همراه برادرش حلاس، همرا
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
فرق و مذاهب فعال در کشورهای افغانستان و پاکستان کداماند؟
18935 شیعه 1387/11/071. در کشور افغانستان فرق و مذاهب و روش های سلوکی صوفیه متعددی وجود دارد که فرق و مسالک فعال و عمده آنها عبارتند از:الف. فرق فقهی: حنفی، شیعه، حنبلی (سلفیه). ب. فرق کلامی: شیعه و ماتریدیه. ج. مسلک های صوفیه: قادریه، نقشبندیه، چشتیه. ...
-
تفاوت «واجب موسع» و «واجب مضیق» را بیان کنید؟
10835 General Terms 1398/01/31واجب به اعتبارات مختلف تقسیمات مختلفی دارد؛ یکی از آن تقسیمات، تقسیم به اعتبار وقت است؛ لذا واجب از لحاظ وقت به «واجب موسّع» و «واجب مضیّق» تقسیم میشود. از آنجا که واجب موسّع و مضیّق خود از اقسام «واجب موقّت» به شمار میروند؛ ...
-
آیا غسل غیر واجب از وضو کفایت می کند؟
83065 Laws and Jurisprudence 1387/09/04یکی از شرایط صحت نماز طهارت ظاهری بدن از هر نوع آلودگی و نجاست ظاهری است و آنچه با استحمام حاصل می شود طهارت ظاهری از این آلودگی هاست، اما علاوه بر طهارت ظاهری، یکی دیگر از شرایط نماز، تحصیل طهارت معنوی است که تنها از راه وضو و غسل ...
-
اینکه خداوند برخی مردم را گمراه میکند چه توجیهی دارد و «اضلال خداوند» در قرآن به چه معناست؟
19229 تفسیر 1385/03/13«ضلال» و «ضلالت» به معناى انحراف از حق است. و اضلال در مقابل هدایت، و از امور عدمى است و چون هدایت به معناى دلالت و ارشاد به مقصود است، اضلال، فقدان هدایت است و در اصطلاح منطق، رابطه این دو، ملکه و عدم است. یعنى اگر هدایت ...
-
آیا پیامبر اسلام(ص) مجاز نبود که همسری را طلاق داده و به جای او همسر دیگری برگزیند؟
8226 تفسیر 1394/10/06قرآن کریم در یکی از احکامش در ارتباط با ازدواجهای پیامبر اسلام(ص) میفرماید: «لا یَحِلُّ لَکَ النِّساءُ مِنْ بَعْدُ وَ لا أَنْ تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ أَزْواجٍ وَ لَوْ أَعْجَبَکَ حُسْنُهُن»؛[1] بعد از این دیگر زنى بر تو حلال نیست، و نمیتوانى همسرانت را به ...
-
آیا در حکومت امام علی(ع) برای آزادی خط قرمزی وجود داشت؟
17497 رفتار امام علی ع 1392/12/12یکی از حقوق قطعی و مسلّم هر شهروند در حکومت علوی، آزادی است. برای آزادی در حکومت امام علی(ع) خط قرمزی وجود نداشت. تا زمانی که مخالفان و فرصت طلبان دست به اسلحه نبرده و آزادی و امنیت دیگران را مورد تهدید قرار نمیدادند، و یا با ترویج ...
-
فرد محتضر را چگونه رو به قبله گذاشته و فرد مرده را چگونه رو به قبله در قبر دفن میکنند؟
659 احکام مرتبط با مردگان 1404/04/19همانگونه که میدانید، اسلام برای تمام مراحل زندگی انسان از ابتدای حیات تا زمان جاندادن، و حتی برای حالت احتضار و نیز دفن و کفن وی احکامی دارد که یکی از آنها رو به قبله کردن محتضر و میت است، بدین ترتیب که پای محتضر را رو به ...
-
حکم ارتباط نا مشروع با دختر نامحرم چیست؟
308296 Laws and Jurisprudence 1387/07/09هر گونه ارتباط جنسی اعم از صحبت های عاشقانه، لمس و نوازش و ... قبل از عقد ازدواج حرام است. اما زنا که عبارت است از عمل زناشویی با غیر همسر شرعی (دائم یا موقت)، از نظر قرآن گناه بزرگى است و دارای شرایطی است یکی ...
-
چرا گاهی دعا آن قدر در اجابت به تأخیر می افتد که انسان دچار رنج و زحمت می شود؟
24738 دعا 1391/04/21همان گونه که می دانید تمام انسان ها همواره از راه های گوناگون؛ مانند بیماری، مرگ، مشکلات و گرفتاری و... در معرض آزمایش هستند و این سنت قطعی خداوند است: «قطعاً همه شما را با چیزى از ترس، گرسنگى، و کاهش در مالها و جانها و میوه ...
-
دیدگاه مسیحیت و اسلام در مورد فرشته جبرئیل چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارد؟
14533 فرشتگان 1394/06/04جبرئیل در اسلام به عنوان فرشتهای الهی و واسطه در ابلاغ وحی به پیامبران میباشد.[1] در قرآن مجید از او با اسمها و اوصافی یاد شده که نشان از عصمت و جلالت و مقرّب بودن او نزد خداوند دارد. ولی در مسیحیت، ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
893409 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
800950 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
766560 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
687765 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
662282 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650512 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
604984 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
582225 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580940 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
566007 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- مهرم حلال و جانم آزاد