اصطلاحات و مدخل ها
-
حضرت موسی (ع)
55749 سرفصل‌های قرآنی
حضرت موسی(ع) سومین پیامبر اولوالعزم، ملقب به «کلیم الله»، دارای شریعت و کتاب مستقل بود. دین و شریعت او «یهود» و یا «یهودیت» و نام کتاب آسمانی ایشان «تورات» است.
قرآن کریم، معجزات فراوانی ر
-
حضرت نوح (ع)
22423 سرفصل‌های قرآنی
بر اساس برخی گزارش‌های تاریخی، نوح نبی(ع) پسر «لمك»، پسر «متوشلخ(متوشلح)»، و مادرش «قينوش» دختر براكيل بود. گفته شد که حضرتشان 126 سال بعد از وفات و 1056 سال پس از هبوط حضرت آدم(ع) به دنیا آمد. وی
-
حضرت هارون (ع)
9706 سرفصل‌های قرآنی
هارون(ع) پسر عمران، برادر بزرگ‌تر حضرت موسی(ع) و از پیامبران بنی اسرائیل بود. نام این پیامبر بزرگ الهی در قرآن کریم نوزده بار در کنار موسی و پیامبران دیگر ذکر شده و یک‌بار نیز به دودمان او با عنوا
-
حضرت هود (ع)
13602 سرفصل‌های قرآنی
حضرت هود(ع) یكی از پیامبران الهی است که نام و داستانش بارها در قرآن مجید آمده است. هود(ع)، از نسل نوح(ع) بود که قبل از زمان ابراهیم(ع) می‌زیست. گفته می‌شود آن‌حضرت را به این دلیل هود می‌گفتند كه از
-
حضرت یحیی (ع)
4991 سرفصل‌های قرآنی
حضرت یحیی(ع) یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل بود که قرآن بارها از او نام برده است. وی در کودکی به مقام نبوت رسید و رحمت، محبت و پاکی دل از جانب پروردگار به او بخشیده شد. تولد او در کهن‌سالی پدر و مادرش
-
حضرت یسع (ع)
2652 سرفصل‌های قرآنی
«یسع» از معدود پیامبرانی است که نامش در قرآن کریم و در کنار نام پیامبران بزرگی؛ مانند اسماعیل(ع) آمده است: «وَ اذْكُرْ إِسْماعِيلَ وَ الْيَسَعَ وَ ذَا الْكِفْلِ وَ كُلٌّ مِنَ الْأَخْيارِ»؛ و به یاد
-
حضرت یعقوب (ع)
12020 سرفصل‌های قرآنی
حضرت یعقوب(ع) پسر حضرت اسحاق(ع) و نوه حضرت ابراهیم(ع) و برادر حضرت حضرت یوسف (ع)
20947 سرفصل‌های قرآنیحضرت یوسف(ع) فرزند حضرت یعقوب(ع) و هر دو از پیامبران بنی اسرائیل بودند. نام مادر یوسف، «راحیل» بود.
نام این پیامبر، 27 بار د
- حضرت یوشع (ع)
4376 پیامبرانيوشع بن نون بن افرائيم بن يوسف بن يعقوب؛ خواهرزاده حضرت موسی(ع) و جانشین و وصی آن‌حضرت بود و مقام نبوت هم داشت. ایشان در بیشتر حوادث همراه موسی(ع) بود و قرآن در داستان ملاقات موسی(ع) و خضر(ع) از نف
- حضرت یونس (ع) ، ذو النون
8912 سرفصل‌های قرآنیحضرت یونس بن متی(ع) از نوادگان بنیامین(ع) و یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل است. بر
- حضور قلب
3950 اصطلاحات اخلاقیغیر از قلب مادی که جسم صنوبری شکل داخل بدن انسان است، محل عواطف و احساسات انسان‌ها نیز «قلب» نامیده می‌شود. در همین راستا، «حضور قلب» به م
- حفصه بنت عمر
2397 شخصیتهاحفصه، دختر عمر بن خطاب (خلیفه‌ی دوم) پنج سال قبل از بعثت به دنیا آمد. مادرش زینب خواهر عثمان بن مظعون صحابی معروف رسول خدا(ص) بود. وی هن
- حق ، حقوق ، حقیقت
32184 سرفصل‌های قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبال‌کردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» می‌باشد.
به عبارت دیگر
- حکمت ، حکیم
15070 سرفصل‌های قرآنی«حكمت» آن‌گونه که فلاسفه و برخی از مفسران گفته‌اند؛ عبارت است از قضاياى حقهاى كه مطابق با واقع باشد؛ يعنى به نحوى مشتمل بر سعادت بشر باشد، مانند معارف الهی در باره مبدأ و معاد. و يا اگر مشتمل بر
- حلاس بن عمرو راسبی
1776 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در کنار امام حسین(ع) به فیض حلم
5654 سرفصل‌های قرآنیاز نظر برخی لغت‌شناسان و اندیشمندان، واژه‌های «حلم» و «صبر» - گرچه شاید برخی تفاوت‌های اندک میانشان وجود داشته باشد، اما - تقریباً مترادف بوده و به یک معنا می‌باشند. بر این اساس، «حلیم» که به عنوان
- حلیمه سعدیه
1546 شخصیتهاحليمه دختر «ابى ذويب عبد الله بن حارث بن شجنه»، از قبيله‌ی بنى سعد بن بكر بود.
شهرت حلیمه در تاریخ اسلام از آن‌رو است که چون آمنه
- حمد (ستایش)
15327 سرفصل‌های قرآنی«حمد» در لغت به معنای «ستایش کردن» و در برابر ذم به معنای «نکوهش کردن» است.
ستایش کردن حقیقی، نوعی عمل و کردار است که نشانه‌هایش می‌تواند در گفتار نیز ظاهر شود، اما سخن تنها را نمی‌توان مدح
- حمزه ، حمزة بن عبد المطلب
3217 شخصیتهاحمزه فرزند عبدالمطلب، با کنیه‌ی «ابوعماره» و «ابو‌یعلى»، عموی پیامبر اسلام(ص)
- حمزة بن حسین بن علی
1663 شخصیت‌ها- حمزة بن عقیل
1629 شخصیتهااندکی از منابع، حمزة بن عقیل را به عنوان یکی از شهدای کربلا اعلام کرده‌اند. البته برخی سیره‌نویسان معاصر، ایشان را همان عبد الله بن عقیل<
- حنظله (ع)
2014 پیامبراندر برخی گزارش‌های تاریخی و روایی سخن از پیامبری به نام حنظله آمده است که در ارتباط با زمان و مکان رسالت ایشان نیز نظرات محتلفی بیان شده و به عنوان نمونه، برخی ایشان را پیامبر «اصحاب الرس» دانسته‌ان
- حنظلة بن اسعد شبامی
1802 شخصیتهاحنظلة بن اسعد(سعد) شبامی(شیبانی، شامی) یکی از شهدای کربلا و یکی از یاران امام حسین(
- حوا
3874 سرفصل‌های قرآنیحضرت حوا(س) نخستین زنی است که پس از آفرینش حضرت آدم(ع) خلق شد. شاید بتوان از ظاهر آیات قرآن در چگونگی
- حواریون
3504 سرفصل‌های قرآنی«حواریون» نام تعدادی از یاران خاص حضرت عیسی(ع) است. دربارۀ این‌که چرا آنان را حواریون نامیده‌اند، مفسران احتمالاتی را مطرح کرده‌اند؛ مانند
- حور عین
7393 سرفصل‌های قرآنیدر چندین آیه از قرآن مجید از همسران بهشتی تعبیر به «حورعین» شده است. در لغت، «حور» جمع «حوراء» به معنای زنی است که سفیدی چشمش بسیار سفید و سیاهی آن نیز بسیار سیاه باشد. و یا به معنای زنی است که دار
- حوزه ، حوزه علمیه ، طلبه ، روحانیت
5545 سرفصل‌های قرآنیحوزه علمیه اصطلاحا به جایی گفته می‌شود که طلاب علوم دینی در آن به تحصیل علوم دینی و اسلامی اشتغال دارند. حوزه علمیه سابقه‌ی بیش از هزار ساله دارد. حوزه‌های علمیه در
- حیاء ، شرم، خجالت
2767 سرفصل‌های قرآنی- حیقوق (ع)
1801 پیامبرانبر اساس برخی گزارش‌های تاریخی «حبقوق»، «حبقون»، و یا «حیقوق»، نام یکی از پیامبران الهی بود که در راستای تبلیغ دین «حضرت موسی(ع)» گام برداشته و «بنى‌اسرائيل» را به سمت دین ایشان دعوت می‌كرد. او در «
- حیله شرعی
1438 اصطلاحات فقهی - اصولیواژۀ حيله، به معناى چاره است كه شخص در تدبير كارش به آن منتقل می‌شود و آن يک نوع تغيّر و انفصال از حال اوّلى است. در واقع، این واژه، بر اثر گذشت زمان، معناى دوّمى نيز پيدا كرده، و آن عبارت است از:
- خالد بن سنان (ع)
2146 پیامبرانبر اساس برخی گزارش‌ها در زمان ميان حضرت عيسى(ع) و پیامبر اسلام(ص) چهار پيامبر به تبلیغ دین می‌پرداختند که سه نفر از بنى اسرائيل و يک نفر از عرب، به نام «خالد بن سنان عبسى» بود. برخی نیز معتقدند که
- خالد بن عمرو ازدی
1609 شخصیت‌ها- خدیجه بنت خویلد
6561 شخصیتهاحضرت خدیجه(س) از پدری به نام «خويلد بن اسد»، و مادری به نام «فاطمه بنت زائده» پا به جهان گذاشت، ایشان اولین و گرامی‌ترین همسر پیامبر اسلام (ص) و از از خرابات
2441 اصطلاحات عرفانی«خَرابات» در لغت جمع «خرابه» به معناى شراب‌خانه، میخانه، میکده و ویرانه‌ها است. و در اصطلاح عرفانی عبارت است از: خراب شدن صفات و عادات نفسانی بشری، و فانى شدن وجود جسمانى. در همین راستا «خراباتی» ب
- خرقه
پرسش های اتفاقی
-
آیا زن به هنگام خارج شدن از منزل برای مدت کوتاه با این‌که می‌داند همسرش دلیلی برای مخالفت ندارد، باید از همسرش اجازه بگیرد؟ اگر این‌طور باشد، یعنی زن هیچ اختیاری از خودش ندارد؟!
42566 فعالیت های اجتماعی زنان 1392/08/09خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِم فَالصَّالِحاتُ قانِتاتٌ حافِظاتٌ لِلْغَیْبِ بِما حَفِظَ اللَّهُ...؛ مردان سرپرست زنانند به سبب آن‌که خداوند برخى را بر برخى دیگر (مردان را بر زنان در نیروى فکرى و ...
-
سفر با چه انگیزه‌هایی در اسلام مورد تأیید قرار گرفته و چه آدابی دارد؟ و با توجه به آموزه‌های دینی، آیا سفرهای تفریحی نیز مجاز یا مطلوب است؟!
13976 دستور العمل ها 1395/10/30از آن‌جا که مسافرت و جهان‌گردی می‌تواند با انگیزه‌ها و اهداف مختلف صورت گیرد، برخی از سفرها در اسلام مورد سفارش است؛ مانند سفر برای شناخت عظمت و آثار خلقت، سفرهای عبرت‌آموز، سفر حج، سفرهای تحقیقی و پژوهشی، سفر برای تبلیغ و ترویج دین، مسافرت برای تجارت و ...
-
دیه قتل خطا، چقدر است؟ و امروزه دینار و درهم، معادل چند دلار می شود؟
24960 Laws and Jurisprudence 1390/10/25درهم و دینار از جمله ارزهای رایج زمان پیامبر و ائمه (ع) بوده که در امور شرعی و حقوقی نیز به کار می رفته و امروزه هم در برخی از این امور استفاده می شود. دینار، سکه ای از جنس طلا و درهم از نقره بوده، لذا با دانستن ...
-
اگر در هنگام قرائت حمد و سوره ، پای راست ما روی یک فرش و پای چپ ما روی فرش دیگر باشد، اشکالی دارد؟
9299 Laws and Jurisprudence 1389/09/14شخص در هنگام نماز و موقعی که ایستاده است باید بدنش ثابت و آن را حرکت ندهد.[1] در مورد سؤال اول باید طوری بایستد که ایستادن به طور معمول صدق کند، مثلاً کسى که مىتواند درست بایستد، اگر پاها را خیلى گشاد بگذارد که به حال ایستادن ...
-
دفن دختران نشانه بزرگواری است! آیا این عبارت، روایتی از پیامبر(ص) است؟!
11672 حدیث 1393/05/28تعبیر «دَفْنُ الْبَنَاتِ مِنَ الْمَکْرُمَاتِ»؛ دفن کردن دختران از بزرگواری است، در منابع معتبر به عنوان روایت نقل نشده و معدود کتاب‌هایی نیز که به نقل آن پرداخته‌اند، سندی برایش ذکر نکرده‌اند. اگر این روایت را -بر فرض پذیرش- به این معنا بگیریم که زنده به گور کردن ...
-
آیا عقل و جهل دو موجود زنده و از جنود سپاهیان پروردگار و لشگریان شیطان هستند؟
7893 حدیث 1399/11/07بر اساس آنچه در روایات از پیشوایان دین به ما رسیده است، عقل و جهل از آفریده‌های خدای تعالی هستند که از شعور برخوردارند و هنگام آفرینش مخاطب خدای تعالی قرار گرفته و خدای تعالی به آنها نیروهایی داده است. البته، همان‌گونه که ...
-
اگر نجات جان کسی، لازمه‌اش به خطر افتادن جدّی جان خود فرد ناجی باشد، آیا باز هم این کار واجب است؟
8364 خودکشی 1398/09/21در صورتی‌که فرد مطمئن باشد و یا احتمال عقلایی با درصد بالا بدهد که با نجات جان دیگری، جان خودش در خطر می‌افتد، نجات جان طرف مقابل واجب نیست و حتی برخی فقها[1] اقدام به نجات را در این‌گونه موارد مجاز نمی‌دانند.ضمائم:پاسخ ...
-
آن دسته از بهشتیان که محو جمال و جلال الهی می‌شوند، آیا دیگر به حورالعین‌ها و دیگر نعمت‌های بهشت توجهی نخواهند داشت؟!
4701 حدیث 1400/05/31در جهان آخرت علاوه بر نعمت‌های مشابه دنیوى، نعمت‌هاى دیگرى وجود دارد که فراتر و متعالی‌تر از نعمت‌ها و لذت‌هاى دنیوى است. قرآن کریم در این‌باره می‌فرماید:«خداوند به مردان و زنان باایمان، باغ‌هایى از بهشت وعده داده که نهرها از ...
-
آیا شرط‌بندی در بازی‌های اسب‌سواری یا تیراندازی رایانه‌ای و مجازی، جایز است؟
3372 قمار و شرط بندی 1400/06/01در فرض سؤال، چنین فردی می‌تواند ابتدا قرض خود را ادا کرده و سپس خمسش را محاسبه کند.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):می‌تواند ابتداء قرض را داده و سپس خمس خودش را پرداخت نماید.حضرت آیت الله ...
-
بر چه مبنایی دانه‌های تسبیح 101 عدد است؟
58631 گوناگون 1392/03/13تسبیح برای به خاطر سپردن تعداد تسبیحات است، اصل این موضوع به هر روشی ممکن است انجام شود. آنچه از روایات استفاده می‌شود این است که در زمان ائمه(ع) تسبیح 34 دانه و ۳۳ دانه وجود داشته است. ۱. «وَ رَوَى عُبَیْدُ اللَّهِ بْنُ عَلِیٍّ الْحَلَبِیُّ عَنْ أَبِی ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892914 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهان‌شمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
798948 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
762024 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می‌کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می‌کند؟
685391 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه‌های دینی ما مسئله‌ای شناخته شده است، چنان‌که در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می‌رود». و... .منتها همان‌گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
661138 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649978 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
603187 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
580601 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
573902 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565600 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- حضرت یوشع (ع)
