جستجوی پیشرفته

اصطلاحات و مدخل ها

  • انصار
    4534

    «انصار» جمع «ناصر»، از ریشه «نصر» و به معنای «یاوران» است که شامل هر گروهی خواهد بود که فرد یا گروه دیگری را یاری کند، اما در صدر اسلام به ساکنان مسلمان مدینه و اطراف آن، بویژه افراد مسلمان دو قبیل

  • انفاق ، صدقه
    15047

    «انفاق» از «نَفَق» (بر وزن فَرَس) و «نفاق» (بفتح- ن) به معناى خروج يا تمام شدن است. «انفق ماله» در لغت به معنای آن است که فرد، مال خويش را از ملكش خارج كرد و از این رو «انفاق» را از آن جهت انفاق می

  • انقیاد ، منقاد
    1400

    انقیاد، که در مقابل تجری استعمال می‌شود، عبارت از اين است كه، كسى خود را در برابر خداوند مسئول و پاسخگو دانسته و در همین راستا عملى را به

  • انیس بن معقل
    1631
  • اوریا
    2093

    اوریا نام یکی از فرماندهان نظامی بنی اسرائیل بود که در جنگی کشته شد و داوود نبی(ع) با بیوه‌اش ازدواج کرد و براساس برخی گزارش‌ها، این

  • اولو العزم
    2505

    قرآن کریم از این واژۀ در آیۀ 35 سورۀ احقاف استفاده کرده است. عزم  معانی مختلفی دارد که یکی از آنها حکم و شریعت است و اگر عزم را در اول

  • اویس قرنی
    1691

    اویس بن عامر مرادی قرنی یمنی، کنیه‌اش «ابو عمرو» از بزرگان تابعین و از زهاد مشهور بود، به طوری که زهد ، اهل بیت

    6515

    «اهل بیت» اصطلاحی قرآنی، حدیثی و کلامی است که در منابع اسلامی، ابتدا در قرآن کریم در آیۀ تطهیر(آیۀ 33 سورۀ احزاب) به کار رفته است: «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا». گرچه

  • اهل کتاب
    4802

    «اهل کتاب» یا «کتابی»، به كافری گفته می‌شود که به یکی از کتاب‌های آسمانی انتساب دارد، که به لحاظ فقهی شامل مسیحیان، یهودیان و

  • ایثار
    4735

    ایثار به معنای ترجیح و برتری دادن چیزی بر چیز دیگر است که گاه مانند آنچه از ایثار غذا توسط اهل بیت(ع) در قرآن آمده می‌تواند در جنبه مثبت بوده و گاه مانند ترجیح دنیا بر آخرت که در کلام خدا بدان اشار

  • ایلاء
    2567

    «ایلاء» در لغت به معناى قَسم خوردن در هر چیزی بوده و در اصطلاح قرآنی و فقهی، سوگند مرد، در خصوص ترک آمیزش با همسر دائمی خود - به مدت بیش از چهار ماه - است؛ که دادگاه با بررسی و اثبات موضوع، چهار ما

  • ایمان(مؤمن)
    68787

    ایمان در معنای لغوی آن به معنای پذیرفتن حرف دیگری است، اما در کاربردهای دینی، ايمان به معنای دلبستگى نهايى انسان به اموری است كه براى او مقدس به شمار آمده و از این رو حاضر است براى آنها عشق و شجاعت

  • أخدود
    1216

    رجوع کنید: «أصحاب الأخدود».

  • أذن ، سمع ، گوش ، شنوایی
    20405

    «اذن» و «سمع» که در زبان فارسی همان گوش و قوه‌ی شنوایی است، یکی از نعمت‌های الهی است که خداوند آن‌را به انسان ارزانی داشت تا انسان بتواند

  • أسلم مولی عبدالله بن عمرو
    1953

    بر اساس گزارش منابع کهن، یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) فردی به نام أس

  • أصحاب الأیکة
    4700

    «اصحاب الایکه» مردمانی ظالم و ستم‌کار و معاصر شعيب پیامبر(ع) بودند که أصحاب الرسّ

    2929

    در این‌که «اصحاب الرس» چه کسانی بودند و در کدام برهه از تاریخ و در چه سرزمینی زندگی می‌کردند، میان مفسران اختلاف دیدگاه وجود دارد؛ این اختلاف از آن‌جا ناشی می‌شود که أصحاب القریة

    3494

    در آیه 13 سوره یاسین از گروهی با نام «أصحاب القریة» یاد شده است که بر اساس برخی گزارش‌ها، مردم منطقه‌ای بودند که به دنبال مخالفت با فرستادگان

  • أصحاب المشأمة
    1172

    رجوع کنید: «اصحاب شمال».

  • أصحاب المیمنة
    1226

    رجوع کنید: «اصحاب یمین».

  • أمهات المؤمنین (أزواج النبي، أم المؤمنین، همسران پیامبر)
    8085

    «ام المؤمنین»؛ یعنی مادر مؤمنان. این اصطلاح اوّلین بار در زمان پیامبر اسلام(ص) با نازل شدن آیۀ ششم سورۀ احزاب دربارۀ همسران آن‌حضرت رایج شده است، زیرا  آن آیه، همسرا

  • أمیة بن سعد طائی
    1681

    یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع)، امیة بن سعد از قبیله‌‌ی «طی» می‌باشد.

  • إفک ، ماجرای افک
    3327

    بر اساس نظر بیشتر مفسران، ماجرای افک در قرآن، ناظر به جاماندن عائشه همسر

  • إیاک أعني و اسمعي یا جاره
  • باران ، غیث ، مطر
    9377

    در قرآن كریم بارها از بارش باران به عنوان یکی از عجائب خلقت و یکی از نعمت‌های الهی یاد شده است. قرآن کریم از باران با عباراتی مختلفی یاد م

  • باروخ
    2007

    در قرآن و روایات، از پیامبری به نام «باروخ» یا «باروح» چیزی ذکر نشده است، اما برخی گزارش‌های تاریخی، حاکی از وجود پیامبری با این نام در میان بنی‌اسرائیل می‌باشد که در زمان ارمیا و حیقوق پیامبر زندگ

  • باطل ، بطلان
    7311

    واژۀ «باطل» مقابلِ حق است. باطل به معنای ناچیز و چیزی است که فاسد شده و حکمی که

  • بخل (بخیل، خسیس، خسّت)
    6532

    بخل یکی از ویژگی‌های منفی و رذایل اخلاقی است که در قرآن کریم و دیگر متون دینی بسیار مورد نکوهش قرار گرفته شده و به فردی که دارای این ویژگی باشد، «بخیل» گفته می‌شود. بخل نگهداری چیزی است در جایی كه

  • بدعت
    2551
  • برده ، کنیز ، برده‌داری
    8806

    «برده» و یا «عبد» به افرادی گفته می‌شد که در زمان‌های گذشته و‌ در جنگ‌ها، طرف‌های درگیر جنگ از سربازان طرف مقابل به عنوان اسیر و غنیمت جنگی ‌گرفته و یا افرادی آنان ر

  • برزخ
    13141

    «برزخ» در لغت به معنای  حائل و واسط میان دو چیز است و در فرهنگ دینی به معنای زیست انسان‌ها میان دو مبدأ و مقصد حیات انسانی، یعنی دنیا و قیامت است. انسان‌ها پس از مرگ

  • برکت ، مبارک ، تبریک
    7925

    لغت‌شناسان و مفسّران قرآن کریم در مجموع با تعابیر مختلف، برکت را به معنای خیر، خوبی و فایده‌ای ثابت و پایدار معنا کرده‌اند؛ مانند این‌که م

  • برهان
    2865

    برهان، ثابت کننده‌ی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژه‌ای عربی است که در مورد ریشه‌ی آن میان لغت‌شناسان اختلاف است، ولی بعی

  • برهان اسد و اخصر
    1810

    يكى از براهين ابطال تسلسل در وجود، و از براهین اثبات واجب الوجود، برهان اسد و اخصر است. «اَسدّ» به معنای «محکم‌ترین» و «اخصر» به معنای «کو

  • برهان افتراض
    1098

    برهان افتراض، یا قیاس افتراض، یا دلیل افتراض، يكی از روش‌هـای منطـقی اسـت که در موارد متعددی به کار می‌رود؛ یکی از کاربردهای آن، اثبات برخی از اقسام شکل دوم و سوم قیاس است.

    از نظر منطقی‌ها،

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها