اصطلاحات و مدخل ها
-
رجب ، ماه رجب
5065 زمانها
«رجب»؛ نام هفتمین ماه از ماههای قمری است. بر اساس آنچه در لغتنامهها آمده، این ریشه در موارد «بزرگداشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار میگیرد. و این ماه را نیز از آنرو رجب نامیدهاند که
- رجعت
-
رحمت امتنانیه
1770 اصطلاحات عرفانی
ر.ک: «رحمت وجوبیه».
-
رحمت وجوبیه
2338 اصطلاحات عرفانی
از یک نگاه، «رحمت» و دلسوزی خداوند به دو بخش «رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» تقسیم میشود. «رحمت وجوبیه» رحمتی است که خداوند بر خود واجب کرده است که اهل تقوا و نیکوکاران را مشمول آن کند، اما اگر خد
-
رزق ، روزی
14973 سرفصلهای قرآنی
كلمهی «رزق» که معادل فارسی آن «روزی» است؛ یعنی هر چيزى كه موجودى ديگر را در بقاى حيات و زندگیاش كمک نمايد، و در صورتى كه آن رزق ضميمهی آن موجود و يا به هر صورتى ملحق به آن شود، حیاتش ادامه می
-
رساله ذهبیه
1436 کتابها
رجوع کنید: «طب الأئمة».
-
رشحات
2236 اصطلاحات عرفانی
در زبان عرفا، «رشحه» و «رشحات» به معنای تراوش فیض، رحمت، دانش و دیگر امور معنوی از سوی عالم ماوراء طبیعت میباشد.
پرسش مرتبط: fa88163
-
رضایت، مقام رضا، خشنودی
13797 سرفصلهای قرآنی
رضایت به معنای خشنودی بوده و به عنوان یکی از صفات پروردگار مطرح میشود. البته برخی از صفات خداوند - مانند رضایت - در مورد انسان هم کاربرد دارد؛ اما خشنودی به معنایی که برای خدا به
-
رکوع
4879 اصطلاحات فقهی - اصولی
«رکوع» یک واژهی قرآنی است که در آیات مختلف با تعابیر گوناگون آمده است. البته این رکوع در آیات قرآن کریم میتواند به معنای تمام رمضان
6151 سرفصلهای قرآنی«رمضان» در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ ناشی شدّت حرارت خورشید میباشد. نیز گفته شده است که به معنای گرمای شدید و برگشت از بادیه به شهر میباشد؛ امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماههاى
- رمیث بن عمرو
1616 شخصیتهادر منابع معتبر از فردی با نام «رمیث بن عمرو» در میان یاران امام حسین(ع) یاد شده است و برخی منابع نیز به شهادت ایشان در فاجعه کربلا اشاره نمودهاند، اما در مورد دیگر جنبههای زندگی ایشان اطلاعات چن
- روح الأمین
1735 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «جبرئیل».
- روح القدس
1933 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «جبرئیل».
- روزه
11530 اصطلاحات فقهی - اصولی«روزه» در لغت، به معنی خودداری، امساک و بازایستادن است و در اصطلاح شرعی، خودداری از انجام برخی کارها در طول روز(از اذان صبح تا اذان مغرب)، به نیت انجام دستور الهی میباشد.
- روزه وصال
1501 اصطلاحات فقهی - اصولی«روزه وصال» از روزههایی است که در فقه اسلامی، حرام و ممنوع اعلام شده است که به دو صورت قابل فرض است: 1 . فرد نیّت کند که دو روز پشت سر هم را روزه بگیرد، بدون آنکه دراین میان، روزه خود را افطار کن
- ریا(خودنمایی)
4149 سرفصلهای قرآنی«ریا» عبارت است از اینکه انسان بخواهد با نشان دادن اعمال و کارهای نیک خود به دیگران در پیش آنان اعتبار و منزلت کسب کند. و اگر عبادتی انجام میدهد، یا اقدام به کار خیر و عمل صالحی میکند، هدفش آن ا
- ریاضت
2014 طبقهبندی نشده«ریاضت» اصطلاحی عرفانی است که در اصل به معنای تمرین و ورزیده شدن در یک کار است. از همین رو به ورزش در زبان عربی، ریاضت میگویند. اما معنای اصطلاحی آن که در برخی از عرفانها اهمیت یافته و بر آن تأکی
- زاهر مولی عمرو بن حمق ؛ زاهر بن أسود
1638 شخصیتهایکی از شهدای کربلا زاهر بن اسود نام داشت که بر اساس برخی گزارشها از صحابه گرامی پی
- زبور
2971 کتابهابر اساس صریح قرآن، زبور کتاب آسمانی و مقدس داوود نبی(ع) است که از طرف پروردگار به او الهام شده است: «وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً». با این وجود و با توجه به آیات قرآن
- زبیر بن عوام
3364 شخصیتهازبیر بن عوام بن خویلد بن اسد بن عزی بن قصی، یکی از اصحاب رسول خدا(ص)، مادرش صفیه دختر عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف، عمه پیامبر اسلام بود
- زراعت ، کشاورزی ، باغداری
- زرتشت
2481 پیامبراندر گاتها، زرتشت(ع) در سيماى يک پيامبر الاهی و در لباس يک موحد واقعى خداوند را در اوج توحيد میستايد و دلدادگى آغازمیكند. قرآن كريم پيروان زرتشت(ع) را «مجوس» میخواند. آنان به «زرتشتیان» نیز شناخته
- زقوم
3403 سرفصلهای قرآنیبنابر تصریح قرآن کریم، زقوم درختی است که در دوزخ روییده و یکی از عذابهای دوزخیان آن است که از ثمره این درخت بخورند.
- زکات
- زمهریر
2368 سرفصلهای قرآنی«زمهرير» از ماده «زمهر» و به معناى شدت سرما است. میدانیم همانگونه که گرمای بیش از حد برای انسانها آزاردهنده است، سرمای بیش از اندازه نیز غیر قابل تحمل و در مواردی کشنده خواهد بود. از این رو خداون
- زن ، زنان ، مرأة ، نساء
9597 سرفصلهای قرآنیخداوند انسانها را آفرید و آنها را به دو جنس مرد و زن و با تناسب جمعیتی نسبتاً مساوی تقسیم کرد.
در نگاه اسلام، زن و مرد باید هدف مشترکی - که همان رسیدن به اوج قلۀ کمال انسانی است- را دنبال
- زنا ، روابط نامشروع
- زهد
4183 سرفصلهای قرآنیزهدورزیدن نسبت به یک چیز یعنی بیتمایل بودن به آن و از این ریشه تنها یکبار در قرآن کریم و آن هم در مورد فروش یوسف(ع) توسط برادرانش با قیمتی اندک میباشد که خدا فرموده: «وکانوا فیه من الزاهدین».
- زهیر بن بشر خثعمی
1505 شخصیتها- زهیر بن سلیم
1795 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در کنار امام حسین(ع) و در روز عاشورا به زهیر بن قین
2657 شخصیتها«زهیر بن قین بن حارث بن عامر» که با القاب «أنمارى» و «بجلی» نیز شناخته میشد، از بزرگان ساکن کوفه به شمار میآمد. او ابتدا نسبت به
- زیارت جامعه
2416 روایات و ادعیهزیارت جامعهی کبیره در منابع روایی، مانند برخی کتب اربعه، با سند متصل از امام هادی(ع) نقل شده است. با بررسی انجام شده از جهت سندی و محتوای
- زیارت عاشورا
4193 روایات و ادعیهزیارت عاشورا یکی از معروفترین زیارتنامههای امام حسین(ع) است که از طریق امام باق
- زیتون
2767 سرفصلهای قرآنیاگرچه تمام میوهها نعمتی الهی است و خداوند با تعبیراتی؛ نظیر «فاکهة»، «فواکه» و ... از آنها یاد میکند، اما نام برخی محصولات کشاورزی از جمله برخی میوهها به صراحت در زید بن ثابت
1753 شخصیتهازید بن ثابت بن ضحاک، با کنیههای ابو سعید، ابو عبدالرحمن و ابو خارجه، هنگام نبرد بعاث که چند سال قبل از هجرت در اطراف مدینه بین قبائل اوس و خزرج رخ داد تنها شش سال داشت که پدرش را در این نبرد از دس
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
حکم استفاده از انگشتر در انگشتهای سوم و اشاره، طبق روایات اسلامی چیست؟
193217 درایه الحدیث 1392/04/17در مورد قرار دادن انگشتر در انگشت اشاره و وسط، دو دسته روایت نقل شده است: 1. روایاتی که ما را از این عمل باز میدارند؛ پیامبر اسلام(ص) فرمود: «امّتم را از قرار دادن انگشتر در انگشت وسط و اشاره نهی میکنم».[1] و فرمود: ...
-
آیا جایز است در زمان اعتکاف، برای دادن امتحان، از مسجد خارج شد؟
17516 اعتکاف 1392/04/201. معتکف مىتواند براى امور ضرورى شرعى و عرفى و عقلى از مسجد خارج شود ولى اگر به قدرى طول دهد که عرفاً دیگر به او معتکف نگویند، اعتکاف صحیح نیست؛ و تشخیص ضرورت شرعى و عرفى و عقلى با خود مکلف است. البته برخی از مراجع
-
خوردن گوشت طاووس چه حکمی دارد؟
68790 Laws and Jurisprudence 1390/06/21اکثر مراجع عظام تقلید، به دلیل تصریح روایات و یا به دلیل داشتن علامت پرندگان حرام گوشت، طاووس را از حیوانات حرام گوشت دانسته و خوردن گوشت آن را، حرام می دانند.[1] اما پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این ...
-
پیامبر اسلام (ص) دارای چند فرزند بود؟ نامشان چه بود؟
119208 تاريخ بزرگان 1389/05/20طبق آنچه را که درروایات آمده است، پیامبر گرامی اسلام (ص)، دارای هفت فرزند بوده اند که همه آنان تنها از دو همسر (خدیجه و ماریه قبطیه) متولد شدند و آن حضرت از سایر همسران خود فرزندی نداشتند.پیامبر گرامی اسلام (ص)، 4 ...
-
آیا امام کاظم(ع) و امام رضا(ع)، برای مقابله با جادوگران، تصویر شیرهایی را که در کاخ خلفا بود به شیر زنده تبدیل کردند تا جادوگران را بدرند؟
16632 حدیث 1397/08/20ماجرای مقابله امام هفتم(ع) و امام هشتم(ع) با جادوگران و زندهکردن تصویر شیرهایی که در کاخ سلطنتی وجود داشت و دریده شدن ساحران توسط آنها در برخی منابع روایی گزارش شده است که به بررسی مختصر آن میپردازیم: 1. به جهت جایگاه والایی که امام کاظم(ع) در میان ...
-
اگر دو ظرف باشد که مطمئناً یکی از آنها نجس و دیگری پاک است، حکم اشیاء پاکی که با آنها برخورد میکنند چیست؟
10258 انتقال نجاست 1392/12/03هرگاه دو ظرف داشته باشند، يكى پاک و ديگرى نجس، اما ندانیم کدامشان نجس یا پاک است، اگر يكى از آن دو، با شیء پاکی تماس پیدا كند، آن را نجس نمىكند. ولی اگر این شیء پاک با هر دو ظرف تماس داشته باشد، حكم به نجاست آن ...
-
شخصی بدون اجازه صاحب مال، مال معینی را از او برداشته و بعد از مدتی به او بگوید من به فلان مال محتاجم، اگر صاحب مال اجازه دهد، آیا این اجازه، اشکال شرعی تصرّف قبل را حل می کند؟
27662 Laws and Jurisprudence 1390/09/27پاسخ مراجع تقلید در خصوص این پرسش چنین است: 1. خامنه ای: در فرض سؤال اجازه بعدى موجب حلیت تصرف قبلى نیست، مگر از قرائنى استفاده شود که صاحب مال در تصرفات قبلى راضى بوده است. 2. صافی گلپایگانی: تصرف بدون اجازه در ...
-
آیا در روایات آمده است که هنگام حسابرسی قیامت، خوبیهایی که احیانا در شخص ظالم وجود دارد، از پرونده او محو شده و در حساب نیکیهای شخص مظلوم نگاشته میشود؟
3099 حدیث 1401/11/10کسانی که در دنیا هر نوع ظلم و ستمى نسبت به دیگران روا داشتتند، مانند اینکه، شخصیت و آبرویشان را در معرض خطر انداخته و یا ضررهای مالی به آنان وارد کرده باشند، اگر در دنیا در صدد جبران و حلالیت برنیایند، فردای قیامت و هنگام حسابرسی پروندهها، ...
-
آیا قرآن به این مطلب اشاره می کند که آنهایی که چهره های سفید دارند، از آنهایی که رنگ پوستشان زرد، قرمز، قهوه ای یا مشکی است، بهترند؟
50763 تفسیر 1388/07/25آیه 106 سوره آل عمران، چون دیگر آیات مشابه، در صدد آن نیست که اعلام دارد سفید پوستان از ارزش انسانی والاتری نسبت به سایر نژادها برخوردارند و اساسا این آیات، هیچ ارتباطی به رنگ پوست انسانها نداشته، بلکه تنها از اصطلاحاتی استفاده می نمایند که در زبان ...
-
ذکر رکوع و سجود، برگرفته از چه آیاتی است؟
36084 تفسیر 1391/06/07در آیهی پایانی سورهی واقعه میخوانیم: «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم»؛[1] پس به نام پروردگار بزرگت تسبیح کن! در این آیهی شریفه به عظمت نام پروردگار اشاره شده است که شایستهٔ تسبیحگویى است؛ یعنى خدا از هرگونه عیب و نقص منزّه است. ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892590 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
797221 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
759261 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
683571 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
660428 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649647 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
602223 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580467 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
569283 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565382 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- رمیث بن عمرو