اصطلاحات و مدخل ها
-
رجب ، ماه رجب
4939 زمانها
«رجب»؛ نام هفتمین ماه از ماههای قمری است. بر اساس آنچه در لغتنامهها آمده، این ریشه در موارد «بزرگداشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار میگیرد. و این ماه را نیز از آنرو رجب نامیدهاند که
- رجعت
-
رحمت امتنانیه
1732 اصطلاحات عرفانی
ر.ک: «رحمت وجوبیه».
-
رحمت وجوبیه
2287 اصطلاحات عرفانی
از یک نگاه، «رحمت» و دلسوزی خداوند به دو بخش «رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» تقسیم میشود. «رحمت وجوبیه» رحمتی است که خداوند بر خود واجب کرده است که اهل تقوا و نیکوکاران را مشمول آن کند، اما اگر خد
-
رزق ، روزی
14467 سرفصلهای قرآنی
كلمهی «رزق» که معادل فارسی آن «روزی» است؛ یعنی هر چيزى كه موجودى ديگر را در بقاى حيات و زندگیاش كمک نمايد، و در صورتى كه آن رزق ضميمهی آن موجود و يا به هر صورتى ملحق به آن شود، حیاتش ادامه می
-
رساله ذهبیه
1398 کتابها
رجوع کنید: «طب الأئمة».
-
رشحات
2195 اصطلاحات عرفانی
در زبان عرفا، «رشحه» و «رشحات» به معنای تراوش فیض، رحمت، دانش و دیگر امور معنوی از سوی عالم ماوراء طبیعت میباشد.
پرسش مرتبط: fa88163
-
رضایت، مقام رضا، خشنودی
13390 سرفصلهای قرآنی
رضایت به معنای خشنودی بوده و به عنوان یکی از صفات پروردگار مطرح میشود. البته برخی از صفات خداوند - مانند رضایت - در مورد انسان هم کاربرد دارد؛ اما خشنودی به معنایی که برای خدا به
-
رکوع
4749 اصطلاحات فقهی - اصولی
«رکوع» یک واژهی قرآنی است که در آیات مختلف با تعابیر گوناگون آمده است. البته این رکوع در آیات قرآن کریم میتواند به معنای تمام رمضان
5947 سرفصلهای قرآنی«رمضان» در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ ناشی شدّت حرارت خورشید میباشد. نیز گفته شده است که به معنای گرمای شدید و برگشت از بادیه به شهر میباشد؛ امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماههاى
- رمیث بن عمرو
1573 شخصیتهادر منابع معتبر از فردی با نام «رمیث بن عمرو» در میان یاران امام حسین(ع) یاد شده است و برخی منابع نیز به شهادت ایشان در فاجعه کربلا اشاره نمودهاند، اما در مورد دیگر جنبههای زندگی ایشان اطلاعات چن
- روح الأمین
1693 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «جبرئیل».
- روح القدس
1898 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «جبرئیل».
- روزه
11185 اصطلاحات فقهی - اصولی«روزه» در لغت، به معنی خودداری، امساک و بازایستادن است و در اصطلاح شرعی، خودداری از انجام برخی کارها در طول روز(از اذان صبح تا اذان مغرب)، به نیت انجام دستور الهی میباشد.
- روزه وصال
1449 اصطلاحات فقهی - اصولی«روزه وصال» از روزههایی است که در فقه اسلامی، حرام و ممنوع اعلام شده است که به دو صورت قابل فرض است: 1 . فرد نیّت کند که دو روز پشت سر هم را روزه بگیرد، بدون آنکه دراین میان، روزه خود را افطار کن
- ریا(خودنمایی)
4034 سرفصلهای قرآنی«ریا» عبارت است از اینکه انسان بخواهد با نشان دادن اعمال و کارهای نیک خود به دیگران در پیش آنان اعتبار و منزلت کسب کند. و اگر عبادتی انجام میدهد، یا اقدام به کار خیر و عمل صالحی میکند، هدفش آن ا
- ریاضت
1960 طبقهبندی نشده«ریاضت» اصطلاحی عرفانی است که در اصل به معنای تمرین و ورزیده شدن در یک کار است. از همین رو به ورزش در زبان عربی، ریاضت میگویند. اما معنای اصطلاحی آن که در برخی از عرفانها اهمیت یافته و بر آن تأکی
- زاهر مولی عمرو بن حمق ؛ زاهر بن أسود
1557 شخصیتهایکی از شهدای کربلا زاهر بن اسود نام داشت که بر اساس برخی گزارشها از صحابه گرامی پی
- زبور
2896 کتابهابر اساس صریح قرآن، زبور کتاب آسمانی و مقدس داوود نبی(ع) است که از طرف پروردگار به او الهام شده است: «وَ آتَيْنا داوُدَ زَبُوراً». با این وجود و با توجه به آیات قرآن
- زبیر بن عوام
3240 شخصیتهازبیر بن عوام بن خویلد بن اسد بن عزی بن قصی، یکی از اصحاب رسول خدا(ص)، مادرش صفیه دختر عبد المطلب بن هاشم بن عبد مناف، عمه پیامبر اسلام بود
- زراعت ، کشاورزی ، باغداری
- زرتشت
2406 پیامبراندر گاتها، زرتشت(ع) در سيماى يک پيامبر الاهی و در لباس يک موحد واقعى خداوند را در اوج توحيد میستايد و دلدادگى آغازمیكند. قرآن كريم پيروان زرتشت(ع) را «مجوس» میخواند. آنان به «زرتشتیان» نیز شناخته
- زقوم
3337 سرفصلهای قرآنیبنابر تصریح قرآن کریم، زقوم درختی است که در دوزخ روییده و یکی از عذابهای دوزخیان آن است که از ثمره این درخت بخورند.
- زکات
- زمهریر
2310 سرفصلهای قرآنی«زمهرير» از ماده «زمهر» و به معناى شدت سرما است. میدانیم همانگونه که گرمای بیش از حد برای انسانها آزاردهنده است، سرمای بیش از اندازه نیز غیر قابل تحمل و در مواردی کشنده خواهد بود. از این رو خداون
- زن ، زنان ، مرأة ، نساء
9214 سرفصلهای قرآنیخداوند انسانها را آفرید و آنها را به دو جنس مرد و زن و با تناسب جمعیتی نسبتاً مساوی تقسیم کرد.
در نگاه اسلام، زن و مرد باید هدف مشترکی - که همان رسیدن به اوج قلۀ کمال انسانی است- را دنبال
- زنا ، روابط نامشروع
- زهد
4049 سرفصلهای قرآنیزهدورزیدن نسبت به یک چیز یعنی بیتمایل بودن به آن و از این ریشه تنها یکبار در قرآن کریم و آن هم در مورد فروش یوسف(ع) توسط برادرانش با قیمتی اندک میباشد که خدا فرموده: «وکانوا فیه من الزاهدین».
- زهیر بن بشر خثعمی
1447 شخصیتها- زهیر بن سلیم
1743 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در کنار امام حسین(ع) و در روز عاشورا به زهیر بن قین
2548 شخصیتها«زهیر بن قین بن حارث بن عامر» که با القاب «أنمارى» و «بجلی» نیز شناخته میشد، از بزرگان ساکن کوفه به شمار میآمد. او ابتدا نسبت به
- زیارت جامعه
2352 روایات و ادعیهزیارت جامعهی کبیره در منابع روایی، مانند برخی کتب اربعه، با سند متصل از امام هادی(ع) نقل شده است. با بررسی انجام شده از جهت سندی و محتوای
- زیارت عاشورا
4034 روایات و ادعیهزیارت عاشورا یکی از معروفترین زیارتنامههای امام حسین(ع) است که از طریق امام باق
- زیتون
2708 سرفصلهای قرآنیاگرچه تمام میوهها نعمتی الهی است و خداوند با تعبیراتی؛ نظیر «فاکهة»، «فواکه» و ... از آنها یاد میکند، اما نام برخی محصولات کشاورزی از جمله برخی میوهها به صراحت در زید بن ثابت
1672 شخصیتهازید بن ثابت بن ضحاک، با کنیههای ابو سعید، ابو عبدالرحمن و ابو خارجه، هنگام نبرد بعاث که چند سال قبل از هجرت در اطراف مدینه بین قبائل اوس و خزرج رخ داد تنها شش سال داشت که پدرش را در این نبرد از دس
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
بر اساس قرآن، آیا باطل، پوچ و توخالی بوده و واقعیتی ندارد؟ پس چگونه پدید میآید؟
373 حدیث 1403/09/19واژه «حق»، در لغت به معنای«ثبوت»است.[1] حق مطلق، موجودی است که هیچگونه باطلی در آن راه نیافته باشد.[2]واژه «باطل» به معنای فاسد شده،[3] بیاثر، پوچ و بیهوده است.[4] قهراً چیزی که فاسد و پوچ باشد، از وجود و ثبوت نیز ...
-
چرا برخی از مستحبات در عبادتهای عمومی؛ مانند نماز جمعه انجام نمیشود؟ آیا میتوانیم در این ارتباط، اقدام به امر به معروف متصدیان این امور کنیم؟
7834 گوناگون 1393/03/05در ارتباط با این پرسش، بیان نکاتی لازم به نظر میرسد: 1. یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر این است که معروف و منکر را خوب بشناسیم. رسول گرامی اسلام(ص) فرمود: هرکس کاری را بدون آگاهی انجام دهد، خرابکاریهای او بیشتر از اصلاحات او ...
-
اگر نمازگزار، قنوت را فراموش کند، حکم آن چیست؟
106920 مستحبات نماز 1399/08/01مراجع تقلید در اینباره میگویند:خواندن قنوت در نماز، واجب نیست و حتی اگر نمازگزار عمداً قنوت نخواند [نمازش باطل نیست و] قضا ندارد. با این وجود، اگر قنوت را فراموش کند، چند حالت دارد:الف. اگر پیش از آنکه به اندازۀ رکوع خم شود، یادش ...
-
اھل سنت واقعی چه کسانی ھستند؟
8594 شیعه و دیگر مذاهب 1392/04/12واژه «اھل سنت» مانند بسیاری از واژهها دارای دو معنای اصطلاحی و لغوی است. الف. واژه «اهل سنت» عنوانی است برای شناسایی گروهی از مسلمانان که پس از پیامبر اسلام(ص) به خلافت ابوبکر، عمر، عثمان و علی(ع) باور دارند و با توجه به اینکه عنوان یادشده مانند تمام ...
-
غزوه سویق در چه سال و به چه دلیلی رخ داد؟
4416 پیامبر اکرم ص 1401/03/02غزوه سویق در ذیالحجه سال دوم هجری، برای مقابله با حمله سپاهی از مشرکان که ابوسفیان فرماندهی آنرا بر عهده داشت رخ داد.[1]ماجرا از این قرار بود که ابوسفیان بعد از شکست در جنگ بدر، و بازگشت به مکه نذر کرد ...
-
آیا انجام غسل جنابت برای کسی که اهل نماز و روزه نیست، واجب است؟!
8427 1401/11/08از نظر عقلی عمل به دستورات دین بر همگان لازم و واجب است؛ زیرا انسان با ترک آنها با ضرر و خطر بسیار مهمی روبرو خواهد شد. ضرر و خطری که با هیچ خطر و ضرری که ما میشناسیم قابل مقایسه نیست.[i]به هر حال، ...
-
در صورتی که شوهر انسان بیماری لاعلاجی همچون ایدز داشته باشد، در آن صورت آیا تمکین از درخواست های جنسی وی واجب است؟
12488 Laws and Jurisprudence 1389/01/26در خصوص سؤال مذکور از دفاتر مراجع عظام استفتاء نمودیم که این پاسخ ها دریافت شد: دفترحضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مد ظله العالی): در فرض مرقوم نباید از ...
-
اگر فتوای مرجع تقلید اشتباه باشد، آیا تکلیف از عهده مقلد برداشته میشود؟ آیا این تقلید و عمل اشتباه آثار وضعی خواهد داشت؟
17978 Laws and Jurisprudence 1389/06/07از آنجا که مراجع تقلید انسانهای عادی و جایز الخطا هستند، امکان این هست که در بعضی از نظریات و فتواهای خود دچار خطا و اشتباه شوند. روایتی منتسب به پیامبر (ص) وجود دارد مبنی بر این که مجتهدی که در اجتهاد خود به حکم واقعی دست یابد دو پاداش ...
-
اگر از بین بردن موهای بدن باعث احساسی در انسان شود چه حکمی دارد؟
16493 Laws and Jurisprudence 1387/06/14به جز صورت که تراشیدن موهای آن ( محاسن،ریش) بنابر احتیاط واجب حرام است،[1] از بین بردن موهای سایر قسمت های بدن نه تنها اشکال ندارد، بلکه مستحب است. [2] از بین بردن موهای زاید بدن مثل موهای ...
-
در قرآن کریم بارها از بندگان خدا یاد شده است. آیا مشرکان و کفار هم داخل در دایره عبودیت پروردگار بوده و میتوان آنان را نیز بندگان خدا نامید؟
10571 تفسیر 1396/06/25«عبودیت» به معنای اظهار بندگی و تذلل بوده، و «عبادت» در مرتبه بالاتر از آن، نهایت تذلل و خواری است. و کسی سزاوار بندگی نیست، مگر آنکه نهایت فضل را داشته باشد که همان خدای متعال است. با ذکر این مقدمه باید گفت که عبادت همواره به یک ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
891864 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
792859 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
756694 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
680226 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
659024 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
648624 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
600473 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580117 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
564910 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
564192 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- رمیث بن عمرو