اصطلاحات و مدخل ها
-
خشوع
5234 سرفصلهای قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار میگیرند و از این رو میتوان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خضوع
3371 سرفصلهای قرآنی
واژگان «خضوع» و «خشوع» هر دو در معانى تذلل، انكسار، سرشکستگی، آرامى، آسودگى، تواضع با اعضا و ترس در دل مورد استفاده قرار میگیرند و از این رو میتوان این دو واژه را تا حد زیادی مترادف با یکدیگر ارز
-
خفینة بن قیس
1435 شخصیتها
بر اساس برخی گزارشها «خفینة بن قیس» یکی از یاران امام حسین(ع) و از شهدای کربلا بود.
البته برخی نام ایشان را «حبشی» یا «حبشه»
-
خلسه
2245 اصطلاحات عرفانی
خلسه عرفانی، حالتی ناب است که حاصل رهایی انسان از «مَن محدود» و پر از عذاب، و رسیدن به «مَن حقیقی» و اتحاد با آن است.
پرسش مرتبط: fa12776
-
خلقت ، آفرینش ، هستی
26828 سرفصلهای قرآنی
خلقت به معنای آفرینش و پدید آوردن است. مشتقات ریشه «خلق» در قرآن کریم فراوان به کار رفته تا از این طریق بندگان به خالق نظام هستی متوجه شوند و از خلود (ابدیت، جاودانگی)
15455 سرفصلهای قرآنیواژه «خلود» از ریشه «خلد» در لغت به معناى دور شدن و خودداری از قرار گرفتن در موقعیتی است که چيزها را در معرض فساد قرار میدهد که نتیجهاش باقىماندن بر ویژگی اولیه و تازگی خواهد بود. عرب هر چيزى را
- خلیفه (خلیفة الله)
5003 سرفصلهای قرآنیاصطلاح «خلیفه» از ریشه «خلف» به معنای پشتسر، گرفته شده و به معنای جانشینی است. جانشینی گاه در امور حسی است، مانند این آیه قرآن «جَعَلَ اللَّيْلَ وَ النَّهارَ خِلْفَة (شب و روز را جانشین یکدیگر قرا
- خمر، شراب (مشروبات الکلی) ، مستی
10783 سرفصلهای قرآنیگرچه «خمر» بیشتر در شراب تولیدشده از انگور مورد استفاده قرار میگیرد، اما در معنایی وسیعتر به هر مايع مست كنندهای خمر میگویند، خواه از انگور گرفته شده باشد، يا از كشمش، خرما، و يا هر چيز ديگر، ا
- خنده ، لبخند ، ضحک ، تبسم
2911 سرفصلهای قرآنیمادهی «ضحک» و مشتقات آن که به معنای خنده بوده و 9 مرتبه در قرآن بیان شده است. آنچه از مجموع متون خوارج
4382 فرقهها، مذهبها، گروهها«خوارج» یکی از پرحاشیهترین گروههایی به شمار میآیند که در تاریخ اسلام ظهور نمودند. آغاز شکلگیری این فرقه، هنگام پایان جنگ صفین بود که
- خودکشی ، انتحار
3597 سرفصلهای قرآنیحیات و زندگی، هدیهی ارزشمندی است که از طرف پروردگار به انسان داده شده است. این هدیه، در واقع فرصتی است که انسان با کمک آن بتواند به بالا
- خوف(ترس، وحشت، رعب)
22792 سرفصلهای قرآنیخوف به معنای ناراحتی قلب و ترس و وحشت از رخدادی ناپسند است که ممکن است در آینده رخ دهد: «تألم القلب و احتراقه بسبب توقع المکروه فی الاستقبال مشکوک الوقوع».
خوف و هراس دو گونه است: خوف و هرا
- خیانت ، خائن
3637 سرفصلهای قرآنی«خیانت» در لغت به معنای مخالفت با حق و پیمان است که معمولا به صورت پنهانی انجام میشود و فرد خیانتکار، خائن نامیده میشود.
خیانت
- دحو الارض
1483 سرفصلهای قرآنیبر اساس برخی گزارشها، روز بیست و پنجم ذیقعده، همزمان با آغاز دحوالارض است. «دَحو» به معنای بسط و گسترش است. بعضی نیز آنرا به معنای تکاندادن چیزی از محل اصلیاش تفسیر کردهاند.
منظور از
- دروغگو دشمن خداست
1215 ضرب المثلهادر دین اسلام، دروغ عنوان امری بسیار ناپسند معرفی شده تا جایی که این واقعیت که «دروغگو دشمن خداست» به عنوان یک ضرب المثل در جامعه اسلامی مورد پذیرش قرار گرفته است.
برای دریافت اطلاعات بیشت
- دعا ، دعوت
25405 سرفصلهای قرآنیدعاء در لغت به معنای خواندن و یا درخواست است که میتواند در دعوت مردم به سوی خداوند و کار خیر و حتی در غیر ارتباطهای معنوی نیز مورد استفاده قرار گیرد، اما در آموزههای دینی، دعا و نيايش، عبادتی مع
- دلایل و برهانهای اثبات پروردگار
2223 سرفصلهای قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهانهایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- دلیل اخص از مدعا
2417 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که برای اثبات مدعا اقامه میشود، تنها بخشی از آن را ثابت کند؛ گفته میشود که «دلیل اخص از مدعاست».
- دلیل اعم از مدعا
1857 اصطلاحات فقهی - اصولیاگر دلیلی که اقامه میشود، علاوه بر آنکه مدّعا را ثابت کرده، اثباتکننده موارد دیگری غیر از مدعا نیز باشد، گفته میشود که «دلیل اعم از مدعاست».
- دنیا
17907 سرفصلهای قرآنیواژهی «دنیا» مؤنث «ادنی»، که اگر از ریشهی «دنی» باشد به معنای پست، و اگر از ریشهی «دنو» باشد به معنای نزدیکتر است. این واژه در قرآن كریم در قالب صفت آمده است؛ ما
- دور
2282 اصطلاحات فلسفی«دَوْر» (به فتح اول و سکون ثانی) از اصطلاحات منطق و فلسفه است که در سایر علوم بویژه فقه و اصول نیز کاربرد زیادی دارد. دور عبارت است از: اینکه موجود شدن چیزی در نهایت، وابسته به مو
- دور مصرح
1468 اصطلاحات فلسفی«دور مُصَرَّح» همان دور بدون واسطه است. رجوع کنید: مدخل «دَوْر».
- دور مضمر
1641 اصطلاحات فلسفیبه دور با واسطه «دَوْر مُضمَر» میگویند. مثلاً هر گاه "الف" متوقف بر "ب" باشد و "ب" متوقف بر "ج" و "ج" متوقف بر "دال" و "دال" متوقف بر "الف" باشد. رجوع کنید: مدخل دوری و دوستی
1602 ضرب المثلهااین ضرب المثل نشانگر آن است که اگر افرادی این ظرفیت اخلاقی را ندارند که برخی رفتارهای نامناسب همسایگان خویشاوند خود را تحمل کنند، بهتر است در کنار هم نباشند تا زمینه کمتری برای این کدورتها پدید آی
- دین ، مذهب ، یوم الدین
15119 سرفصلهای قرآنیگرچه «دين» در معنای عام آن به معنای هرنوع عقیده است، مانند آنجا که گفته میشود: «لکم دینکم و لی دین»، اما دین واقعی به معنای مجموعهای از عقايد، اخلاق، قوانين و مقررات اجرايی است كه خداوند آنرا ب
- ذبح
2896 اصطلاحات فقهی - اصولی«ذبح» در لغت به معنای پارهكردن گلو است و در استعمال قرآنی هم برای بریدن گلوی انسانها مورد استفاده قرار گرفته است آنجا که ذکر
13234 سرفصلهای قرآنی«ذکر» که در مقابل «نسیان» و فراموشی قرار دارد، به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد آوردن، آواز، ثنا، دعا، ورد و ... است که يكى از زيباترين جلوههاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسیترين راههاى
- ذمّ شبیه به مدح
1505 ادبیاتیکی از زیرشاخههای «دانش بدیع» و یکی از آرایههای ادبی کلام و زیبا سازی سخن، نکوهش شدید با سخنی است که به ظاهر شبیه ستایش میباشد. به این نوع از نکوهش، «ذمّ شبیه به مدح» میگویند. در این روش، فرد ب
- ذو القرنین (ع)
5770 سرفصلهای قرآنییکی از شخصیتهایی که در قرآن از او یاد شده و گزارشهایی در مورد او ارائه شده است، شخصی به نام «ذو القرنین» است. درباره اینکه نام اصلی او چیست و منطبق بر کدام شخصیت تاریخی شناختهشده است، بین مفسرا
- رابطه خدن
1464 سرفصلهای قرآنیرابطه خدن، رابطه دوستانه نامشروع بین زن و مرد است و «أخدان» که در قرآن مورد استفاده قرار گرفته است، جمع «خدن» به معناى رفيق است و بیشتر در مورد افرادی استعمال میشود كه تنها از روى شهوت رفيق میشو
- رافع مولی شنده
1414 شخصیتهاراهب ، رهبانیت
3069 سرفصلهای قرآنیرهبانیت به معنای کنارهگیری از مردم و گوشهنشینی است، و راهب به کسی گفته میشود که از مردم دوری کرده و کنج عزلت اختیار کند. رهبانیت از آموزههای مسیحیت تحریف شده است که مفاسد زیادی را به دنبال دارد
- رجاء ، امید
5556 سرفصلهای قرآنیعلمای اخلاق، رجاء(امید) – که بارها در قرآن کریم از آن یاد شده است – را اینگونه تعریف میکنند:
احساس راحتی رجب ، ماه رجب
4527 زمانها«رجب»؛ نام هفتمین ماه از ماههای قمری است. بر اساس آنچه در لغتنامهها آمده، این ریشه در موارد «بزرگداشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار میگیرد. و این ماه را نیز از آنرو رجب نامیدهاند که
- رجعت
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
بحرین در زمان پیامبر(ص) به کدام مناطق گفته میشد و مردمش چگونه اسلام آوردند؟ آیا پیامبر(ص) آتشکدههای آنها را تصرف کرد؟
7715 تاریخ 1395/07/19بحرین در زمان ظهور اسلام، به بخش وسیعی از سرزمینهای ساحلی بین بصره و عمان گفته میشد. حاکم بحرین، شخصی به نام منذر بن ساوی بود. پیامبر اسلام(ص) نامهای را توسط علاء بن حضرمی برای او فرستاده و او را به اسلام دعوت کرد و او نیز اسلام ...
-
چه گزارشهایی در مورد زندگی عبدالرحمن بن عبد رب که در کربلا به شهادت رسید، وجود دارد؟
3475 تاريخ بزرگان 1399/05/14یکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در سپاه امام حسین(ع) حضور داشت و توانست به فیض عظیم شهادت در راه خدا برسد،[1] عبدالرحمن بن عبد ربّ،[2] (یا عبد ربه)،[3] الکعبه،[4] انصاری،[5] صائدی[6] ...
-
شخصی دزدی کرده و با کار با پول دزدی دو برابر مبلغ مذکور به دست آورده است. حال می خواهد مالش حلال شود، ولی جرأت گفتن مطلب را به آن مالک را ندارد. تکلیف چیست؟
45938 Laws and Jurisprudence 1391/07/101. اصل مال را باید به صاحبش برگردانید، ولی لازم نیست او بداند که این مبلغ را به چه دلیلی به او میدهید.2. اگر با اصل و عین مال دزدی، تجارت و کار کردهاید، سود حاصل، به مالک تعلق دارد. اما اگر معاملات را ...
-
آیا پوشیدن لباس سیاه در غیر نماز جایز است؟
10638 Laws and Jurisprudence 1389/05/041 و 2. جهت دریافت پاسخ سؤالهای اول و دوم میتوانید به نمایههای زیر در همین سایت مراجعه نمایید: 2018 (سایت: 2060) (لباس مشکی و حکم آن) سؤال 2304 (سایت: 2415) (رنگ لباس و حکم آن) سؤال 8629 (سایت: 8745) (حکم پوشیدن لباس سیاه در نماز)جهت دریافت پاسخ سؤال ...
-
آیا امام حسین(ع) در روز عاشورا آبی را که برایشان آوردند رد نمود؟!
22377 امام حسین ع 1390/09/08در پاسخ به این پرسش باید به نکات زیر توجه کرد:پیامبران و امامان معصوم(ع) ملزم بودند از علم و قدرت عادی خود استفاده کنند، نه از قدرت الاهی خود؛ چون اگر بر اساس علم و قدرت الاهی زندگی خود را سامان میدادند، دیگر نمیتوانستند الگوی دیگران ...
-
دعای «حزب البحر» چیست و آیا از دعاهای مأثوری است که از سوی معصومان(ع) وارد شده باشد تا بتوانیم از آن استفاده کنیم؟
12600 روایات و دعاهای برجای مانده 1400/02/25ابتدا باید گفت برای تمام اموری که خلاف شرع نیستند، میتوان دست به دعا برداشت و این دعا میتواند از سوی خود فرد و ساخته او و به هر زبانی باشد؛ بنابر این، لزوماً برای هر موضوعی دعای مأثور وجود ندارد.با توجه به این نکته؛ ...
-
آیا شکوه و شکایت در اسلام مشکلی دارد؟ آیا ناشکری به حساب میآید؟
22671 شبهه شناسی 1392/02/12«شکوه» یعنی اظهار اندوه و توصیف گرفتاری نمودن.[1] شکوه بر دو قسم است: 1. شکوه مذموم: «آن است که شخص، از خداوند حکیم شکوه نماید مثلاً بگوید: خدایا مرا به بلایی گرفتار نمودی که کسی به آن گرفتار نشده است و یا به من ...
-
اگر مقام امامت برتر از نبوت است، پس چرا نام امام علی(ع) در تشهد و سلام نماز نیست؟!
14465 تشهد و سلام 1395/02/27در پاسخ به این پرسش باید گفت: 1. منظور از اینکه امامت بالاتر از نبوت است، مقصود برتری مقام امامت بر مقام نبوت است؛ نه اینکه مقام امام علی(ع) از مقام رسول اکرم(ص) بالاتر باشد؛ زیرا رسول اکرم(ص) اولاً: علاوه بر مقام نبوت از مقام امامت نیز برخوردار ...
-
چه اقداماتی برای ارتقای جایگاه مسجد میتوان انجام داد؟
6945 احکام مساجد و مکانهای مقدس 1392/11/20هر چند که هدف اصلی و اولی ساخت مسجد، ایجاد محلی خاص برای عبادت و نماز است، ولی همانگونه که در زمان پیامبر اسلام(ص) نیز تحقق یافته، مسجد میتواند محلی برای فعالیتهای مختلف اجتماعی و سیاسی و اقتصادی باشد. برای حاکم کردن چنین حالتی، ابتدا نیاز است که ...
-
منظور از رساندن غبار غلیظ به گلو و بخار غلیظ به گلو در هنگام روزه چیست؟
21990 خوردن و آشامیدن 1392/05/021. منظور از رساندن غبار غلیظ و بخار غلیظ به گلو در هنگام روزه این است که؛ اگر انسان در جایی باشد که گرد و غبار غلیظی ایجاد شود (مثل جایی که مشغول خالی کردن خاک از کامیون هستند)، و از آن غبار استنشاق کند طوری که ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
889375 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
776986 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
748922 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
670147 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
653880 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
645750 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
593060 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
578931 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
562747 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
562582 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- خلیفه (خلیفة الله)