اصطلاحات و مدخل ها
-
عبدالله بن علی بن ابی طالب
2536 شخصیتها
«عبدالله بن علی» فرزند امام علی(ع) و فاطمه ام البنین(س) نام یکی از شهدای کربلا
-
عبدالله بن عمرو بن عیاش
1880 شخصیتها
بر اساس گزارش برخی منابع کهن، نام عبدالله بن عمرو بن عیاش بن عبد قیس، از قبیلهی کلب به عنوان یکی از شهدای کربلا و از افرادی یاد شده که د
-
عبدالله بن عمیر کلبی
1493 شخصیتها
-
عبدالله بن قیس
2212 شخصیتها
«عبدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبدالله بن مسلم بن عقیل
2308 شخصیتها«عبدالله بن مسلم بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که بعد از شهادت پدرش مسلم
- عبدالله بن یقطر
2104 شخصیتها«عبدالله بن یقطر» نام یکی از اصحاب امام حسین(ع) و به نقلی برادر رضاعی حضرتشان است که در جریان نهضت عاشورا نقش نامهرسانی آن حضرت را بر عهد
- عبرت
2143 سرفصلهای قرآنییکی از واژههای کلیدی قرآن کریم جهت پندآموزی و تفکر و عبید الله بن قیس
2076 شخصیتها«عبیدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبید الله بن یزید بن ثبیط
1830 شخصیتهااین شهید فرزند شهیدی دیگر از شهدای کربلا به نام یزید بن ثبیط است که به همراه بر
- عبیدالله بن عبدالله بن جعفر
1709 شخصیتها- عثمان بن عفان
8120 شخصیتهاعثمان بن عفّان بن أبى العاص بن أميّة بن عبد شمس بن عبد مناف، از مادری به نام «أروی دختر کریز»، شش سال پس از حملهی ابرهه به مکه(عام الفیل) به دنیا آمد. وی دو کنیه داشت. «ابو عمرو» و «ابو عبدالله».
- عثمان بن علی بن ابی طالب
2442 شخصیتها«عثمان بن علی» فرزند امام علی(ع) و فاطمه أم البنین(س) نام یکی از شهدای کربلا اس
- عجب(خودپسندی، خودبینی)
7213 سرفصلهای قرآنی«عُجْب» به معنای منیّت، خود بزرگبینی و نوعی کمال را در خود مشاهده کردن میباشد، چه اینکه این صفت کمال در او باشد، یا نباشد، و چه اینکه آن صفت در حقیقت کمال باشد، یا نباشد.
فرق عُجب با ت
- عجله ، شتابزدگی ، عاجله
7251 سرفصلهای قرآنیعجله یا شتابزدگی از رفتارهایی است که - جز برخی موارد خاص - به عنوان یک ویژگی منفی برای انسانها به شمار میآید و در آیات و روایات و نیز در دانش اخلاق اسلامی این موضوع مورد بررسی و گفتگو قرار گرفته
- عدل ، عدالت، عدول
10805 سرفصلهای قرآنیبرای «عدالت» از ریشهی «عدل»، در دانش لغت، چند معنای نسبتاً مشابه ذکر شده است، مانند: «برابری»، «دادگری کردن»، «حدّ متوسط بین افراط و تفریط به گونهای که زیادی و کمی در آن نباشد» و ...
واژه
- عذاب ، شکنجه ، مجازات ، کیفر
45020 سرفصلهای قرآنی«عذاب» واژهای است که در قرآن کریم به تعداد بسیار تکرار شده است.
لغتشناسان «عذاب» را چنین معنا کردهاند: «العَذابُ: هو الإيجاع الشّديد»؛ عذاب، مجازات دردناک و شدید (شکنجه) را گویند. «العَذ
- عرش
8067 سرفصلهای قرآنی«عرش» که جمع آن «عروش» است، در اصل به معنای چیزی است که سقف داشته باشد. برخی از مشتقات ریشه «عرش» که در قرآن کریم وجود دارد نیز در همین معنا مورد استفاده قرار گرفته است(مانند آیه 259 سوره بقره). ن
- عرف
1902 اصطلاحات فقهی - اصولیعُرف دارای معانی گوناگونی میباشد، مانند:
الف) امر پسندیده،
ب) معرفت و شناسایی.
ج) عادات موجود در یک جامعه.
عرف در اصطلاح فقها به "عادات رفتاری و دیدگاه ذهنی مردم" گ
- عرفان ، عارف
6171 اصطلاحات عرفانیواژۀ «عرفان» در لغت به معناى شناختن است. و در اصطلاح، به شناخت ويژهاى اختصاص يافته كه از راه شهود درونى و يافت باطنى به دست میآید. ب
- عرفان عملی
2176 اصطلاحات عرفانیعرفان عملی که در برابر عرفان نظری قرار میگیرد خود دارای دو بخش است. یک بخش علمی و دیگری عملی:
بخش علمی عرفان عملی عبارت است از: م
- عرفان نظری
1836 اصطلاحات عرفانیعرفان نظری که در برابر عرفان عملی قرار میگیرد عبارت است از: مجموعهای از دریافتهای باطنی از طریق عزرائیل
3684 سرفصلهای قرآنیحضرت عزرائیل(ملک الموت) یکی از چهار فرشتهی مقرب الهی است. عزرائیل و فرشتگان در اختیار او وظیفه قبض روح و مرگ موجودات را بر عهده دارند. نام دیگر این فرشته، «ملک الموت» و یا «فرشته مرگ» است. قرآن در
- عزم
3958 سرفصلهای قرآنی«عزم» در لغت، به معناى «تصميم قطعی و محكم» است. و گاه به هر چيز محكم نيز «عزم» گفته میشود. در فرهنگ قرآن کریم، «عزم» به معناى تصميم محكمی است که انسان برای بهتر انجامدادن كارهاى خود باید با چنین
- عشق
6148 اصطلاحات عرفانیواژه «عشق» به معناى دوستى شدید، شوق مفرط و میل شدید به چیزی است. یعنی فرط حبّ و دوستی! در همین راستا، واژه «عَشَقه» به معنای گیاه پیچک است که درخت را احاطه و در نهایت راه تنفس را بر او میبندد و د
- عصمت
18677 سرفصلهای قرآنی«عصمت» از ریشه لغوی «عصم» به معنای نگهداریکردن و محافظت است، چنانچه خدا خطاب به پیامبرش میفرماید: (والله یعصمک من الناس: خدا در مقابل مردم، نگهبان توست).
در اصطلاح روایی و کلامی، منظور از
- عطر ، بوی خوش
3030 سرفصلهای قرآنی- عفت ، عفیف
4712 سرفصلهای قرآنی«عفت» به معنای پاکدامنی و عفیف یعنی پاکدامن. عفت از ویژگیهای انسانهای مؤمن است.
- عفو (گذشت، بخشش)
8435 سرفصلهای قرآنیعفو و گذشت در فرهنگ دینی، گاه در ارتباط با تعامل افراد جامعه با یکدیگر بوده که گذشت مردم از اشتباهات دیگران از اساسیترین اصول دین اسلام، و از اوصاف پسندیده در حوزه اخلاق اسلامی میباشد. و گاه این
- عقبة بن الصلت
1764 شخصیتهادر گزارشی تاریخی از شهیدی به نام عقبة بن صلت یاد شده که در کنار امام حسین(ع) به
- عقل (اندیشه)
20742 سرفصلهای قرآنی«عقل» و «اندیشه» در اصل همان خودآگاهی انسان است که ویژه انسانها بوده و حیوانات در عین داشتن شعور، فاقد عنصری به نام «من» و آگاهی از خود هستند. به بیان دیگر، عقل آن نور آگاهی است که به تمامی ارکان
- علت و معلول، برهان علیت
9337 اصطلاحات فلسفیكهنترین مسئلهی فلسفه، مسئلهی «علّت و معلول» است. دو مفهوم علت و معلول از معقولات ثانی فلسفی است که بیانگر نحوهی وجود است. «علّیت»
- علل الشرایع
2005 کتابهاکتاب «علل الشرائع» تألیف ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى معروف به «شیخ صدوق»(381 ق) بوده که با هدف گردآوری آن دسته از روایاتى از رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(ع) به نگارش درآمده که در ارتب
- علم ، دانش بشری
- علم حصولی
2267 اصطلاحات عرفانیعلم حصولی دانشی است که با استفاده از واسطههایی چون منطق و استدلال به دست میآید بر خلاف «علم حضوری» که برای به دست آوردن آن نیاز به هیچ و
- علم حضوری
3047 اصطلاحات عرفانیعلم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطهای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، «علم حصولی»
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
حکم استفاده از انگشتر در انگشتهای سوم و اشاره، طبق روایات اسلامی چیست؟
193217 درایه الحدیث 1392/04/17در مورد قرار دادن انگشتر در انگشت اشاره و وسط، دو دسته روایت نقل شده است: 1. روایاتی که ما را از این عمل باز میدارند؛ پیامبر اسلام(ص) فرمود: «امّتم را از قرار دادن انگشتر در انگشت وسط و اشاره نهی میکنم».[1] و فرمود: ...
-
آیا جایز است در زمان اعتکاف، برای دادن امتحان، از مسجد خارج شد؟
17516 اعتکاف 1392/04/201. معتکف مىتواند براى امور ضرورى شرعى و عرفى و عقلى از مسجد خارج شود ولى اگر به قدرى طول دهد که عرفاً دیگر به او معتکف نگویند، اعتکاف صحیح نیست؛ و تشخیص ضرورت شرعى و عرفى و عقلى با خود مکلف است. البته برخی از مراجع
-
خوردن گوشت طاووس چه حکمی دارد؟
68790 Laws and Jurisprudence 1390/06/21اکثر مراجع عظام تقلید، به دلیل تصریح روایات و یا به دلیل داشتن علامت پرندگان حرام گوشت، طاووس را از حیوانات حرام گوشت دانسته و خوردن گوشت آن را، حرام می دانند.[1] اما پاسخ حضرت آیت الله مهدی هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این ...
-
پیامبر اسلام (ص) دارای چند فرزند بود؟ نامشان چه بود؟
119208 تاريخ بزرگان 1389/05/20طبق آنچه را که درروایات آمده است، پیامبر گرامی اسلام (ص)، دارای هفت فرزند بوده اند که همه آنان تنها از دو همسر (خدیجه و ماریه قبطیه) متولد شدند و آن حضرت از سایر همسران خود فرزندی نداشتند.پیامبر گرامی اسلام (ص)، 4 ...
-
آیا امام کاظم(ع) و امام رضا(ع)، برای مقابله با جادوگران، تصویر شیرهایی را که در کاخ خلفا بود به شیر زنده تبدیل کردند تا جادوگران را بدرند؟
16632 حدیث 1397/08/20ماجرای مقابله امام هفتم(ع) و امام هشتم(ع) با جادوگران و زندهکردن تصویر شیرهایی که در کاخ سلطنتی وجود داشت و دریده شدن ساحران توسط آنها در برخی منابع روایی گزارش شده است که به بررسی مختصر آن میپردازیم: 1. به جهت جایگاه والایی که امام کاظم(ع) در میان ...
-
اگر دو ظرف باشد که مطمئناً یکی از آنها نجس و دیگری پاک است، حکم اشیاء پاکی که با آنها برخورد میکنند چیست؟
10258 انتقال نجاست 1392/12/03هرگاه دو ظرف داشته باشند، يكى پاک و ديگرى نجس، اما ندانیم کدامشان نجس یا پاک است، اگر يكى از آن دو، با شیء پاکی تماس پیدا كند، آن را نجس نمىكند. ولی اگر این شیء پاک با هر دو ظرف تماس داشته باشد، حكم به نجاست آن ...
-
شخصی بدون اجازه صاحب مال، مال معینی را از او برداشته و بعد از مدتی به او بگوید من به فلان مال محتاجم، اگر صاحب مال اجازه دهد، آیا این اجازه، اشکال شرعی تصرّف قبل را حل می کند؟
27662 Laws and Jurisprudence 1390/09/27پاسخ مراجع تقلید در خصوص این پرسش چنین است: 1. خامنه ای: در فرض سؤال اجازه بعدى موجب حلیت تصرف قبلى نیست، مگر از قرائنى استفاده شود که صاحب مال در تصرفات قبلى راضى بوده است. 2. صافی گلپایگانی: تصرف بدون اجازه در ...
-
آیا در روایات آمده است که هنگام حسابرسی قیامت، خوبیهایی که احیانا در شخص ظالم وجود دارد، از پرونده او محو شده و در حساب نیکیهای شخص مظلوم نگاشته میشود؟
3099 حدیث 1401/11/10کسانی که در دنیا هر نوع ظلم و ستمى نسبت به دیگران روا داشتتند، مانند اینکه، شخصیت و آبرویشان را در معرض خطر انداخته و یا ضررهای مالی به آنان وارد کرده باشند، اگر در دنیا در صدد جبران و حلالیت برنیایند، فردای قیامت و هنگام حسابرسی پروندهها، ...
-
آیا قرآن به این مطلب اشاره می کند که آنهایی که چهره های سفید دارند، از آنهایی که رنگ پوستشان زرد، قرمز، قهوه ای یا مشکی است، بهترند؟
50763 تفسیر 1388/07/25آیه 106 سوره آل عمران، چون دیگر آیات مشابه، در صدد آن نیست که اعلام دارد سفید پوستان از ارزش انسانی والاتری نسبت به سایر نژادها برخوردارند و اساسا این آیات، هیچ ارتباطی به رنگ پوست انسانها نداشته، بلکه تنها از اصطلاحاتی استفاده می نمایند که در زبان ...
-
ذکر رکوع و سجود، برگرفته از چه آیاتی است؟
36084 تفسیر 1391/06/07در آیهی پایانی سورهی واقعه میخوانیم: «فَسَبِّحْ بِاسْمِ رَبِّکَ الْعَظیم»؛[1] پس به نام پروردگار بزرگت تسبیح کن! در این آیهی شریفه به عظمت نام پروردگار اشاره شده است که شایستهٔ تسبیحگویى است؛ یعنى خدا از هرگونه عیب و نقص منزّه است. ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892590 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
797221 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
759261 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
683571 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
660428 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649647 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
602223 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580467 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
569283 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565382 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- عبدالله بن یقطر