اصطلاحات و مدخل ها
-
عبدالله بن علی بن ابی طالب
2555 شخصیتها
«عبدالله بن علی» فرزند امام علی(ع) و فاطمه ام البنین(س) نام یکی از شهدای کربلا
-
عبدالله بن عمرو بن عیاش
1905 شخصیتها
بر اساس گزارش برخی منابع کهن، نام عبدالله بن عمرو بن عیاش بن عبد قیس، از قبیلهی کلب به عنوان یکی از شهدای کربلا و از افرادی یاد شده که د
-
عبدالله بن عمیر کلبی
1507 شخصیتها
-
عبدالله بن قیس
2232 شخصیتها
«عبدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبدالله بن مسلم بن عقیل
2325 شخصیتها«عبدالله بن مسلم بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که بعد از شهادت پدرش مسلم
- عبدالله بن یقطر
2134 شخصیتها«عبدالله بن یقطر» نام یکی از اصحاب امام حسین(ع) و به نقلی برادر رضاعی حضرتشان است که در جریان نهضت عاشورا نقش نامهرسانی آن حضرت را بر عهد
- عبرت
2163 سرفصلهای قرآنییکی از واژههای کلیدی قرآن کریم جهت پندآموزی و تفکر و عبید الله بن قیس
2087 شخصیتها«عبیدالله بن قیس» نام یکی از شهدای کربلا است که بر اساس برخی گزارشها به همراه برادرش عبید الله بن یزید بن ثبیط
1846 شخصیتهااین شهید فرزند شهیدی دیگر از شهدای کربلا به نام یزید بن ثبیط است که به همراه بر
- عبیدالله بن عبدالله بن جعفر
1727 شخصیتها- عثمان بن عفان
8205 شخصیتهاعثمان بن عفّان بن أبى العاص بن أميّة بن عبد شمس بن عبد مناف، از مادری به نام «أروی دختر کریز»، شش سال پس از حملهی ابرهه به مکه(عام الفیل) به دنیا آمد. وی دو کنیه داشت. «ابو عمرو» و «ابو عبدالله».
- عثمان بن علی بن ابی طالب
2465 شخصیتها«عثمان بن علی» فرزند امام علی(ع) و فاطمه أم البنین(س) نام یکی از شهدای کربلا اس
- عجب(خودپسندی، خودبینی)
7279 سرفصلهای قرآنی«عُجْب» به معنای منیّت، خود بزرگبینی و نوعی کمال را در خود مشاهده کردن میباشد، چه اینکه این صفت کمال در او باشد، یا نباشد، و چه اینکه آن صفت در حقیقت کمال باشد، یا نباشد.
فرق عُجب با ت
- عجله ، شتابزدگی ، عاجله
7330 سرفصلهای قرآنیعجله یا شتابزدگی از رفتارهایی است که - جز برخی موارد خاص - به عنوان یک ویژگی منفی برای انسانها به شمار میآید و در آیات و روایات و نیز در دانش اخلاق اسلامی این موضوع مورد بررسی و گفتگو قرار گرفته
- عدل ، عدالت، عدول
10915 سرفصلهای قرآنیبرای «عدالت» از ریشهی «عدل»، در دانش لغت، چند معنای نسبتاً مشابه ذکر شده است، مانند: «برابری»، «دادگری کردن»، «حدّ متوسط بین افراط و تفریط به گونهای که زیادی و کمی در آن نباشد» و ...
واژه
- عذاب ، شکنجه ، مجازات ، کیفر
45457 سرفصلهای قرآنی«عذاب» واژهای است که در قرآن کریم به تعداد بسیار تکرار شده است.
لغتشناسان «عذاب» را چنین معنا کردهاند: «العَذابُ: هو الإيجاع الشّديد»؛ عذاب، مجازات دردناک و شدید (شکنجه) را گویند. «العَذ
- عرش
8122 سرفصلهای قرآنی«عرش» که جمع آن «عروش» است، در اصل به معنای چیزی است که سقف داشته باشد. برخی از مشتقات ریشه «عرش» که در قرآن کریم وجود دارد نیز در همین معنا مورد استفاده قرار گرفته است(مانند آیه 259 سوره بقره). ن
- عرف
1929 اصطلاحات فقهی - اصولیعُرف دارای معانی گوناگونی میباشد، مانند:
الف) امر پسندیده،
ب) معرفت و شناسایی.
ج) عادات موجود در یک جامعه.
عرف در اصطلاح فقها به "عادات رفتاری و دیدگاه ذهنی مردم" گ
- عرفان ، عارف
6231 اصطلاحات عرفانیواژۀ «عرفان» در لغت به معناى شناختن است. و در اصطلاح، به شناخت ويژهاى اختصاص يافته كه از راه شهود درونى و يافت باطنى به دست میآید. ب
- عرفان عملی
2191 اصطلاحات عرفانیعرفان عملی که در برابر عرفان نظری قرار میگیرد خود دارای دو بخش است. یک بخش علمی و دیگری عملی:
بخش علمی عرفان عملی عبارت است از: م
- عرفان نظری
1856 اصطلاحات عرفانیعرفان نظری که در برابر عرفان عملی قرار میگیرد عبارت است از: مجموعهای از دریافتهای باطنی از طریق عزرائیل
3709 سرفصلهای قرآنیحضرت عزرائیل(ملک الموت) یکی از چهار فرشتهی مقرب الهی است. عزرائیل و فرشتگان در اختیار او وظیفه قبض روح و مرگ موجودات را بر عهده دارند. نام دیگر این فرشته، «ملک الموت» و یا «فرشته مرگ» است. قرآن در
- عزم
3989 سرفصلهای قرآنی«عزم» در لغت، به معناى «تصميم قطعی و محكم» است. و گاه به هر چيز محكم نيز «عزم» گفته میشود. در فرهنگ قرآن کریم، «عزم» به معناى تصميم محكمی است که انسان برای بهتر انجامدادن كارهاى خود باید با چنین
- عشق
6210 اصطلاحات عرفانیواژه «عشق» به معناى دوستى شدید، شوق مفرط و میل شدید به چیزی است. یعنی فرط حبّ و دوستی! در همین راستا، واژه «عَشَقه» به معنای گیاه پیچک است که درخت را احاطه و در نهایت راه تنفس را بر او میبندد و د
- عصمت
18814 سرفصلهای قرآنی«عصمت» از ریشه لغوی «عصم» به معنای نگهداریکردن و محافظت است، چنانچه خدا خطاب به پیامبرش میفرماید: (والله یعصمک من الناس: خدا در مقابل مردم، نگهبان توست).
در اصطلاح روایی و کلامی، منظور از
- عطر ، بوی خوش
3068 سرفصلهای قرآنی- عفت ، عفیف
4761 سرفصلهای قرآنی«عفت» به معنای پاکدامنی و عفیف یعنی پاکدامن. عفت از ویژگیهای انسانهای مؤمن است.
- عفو (گذشت، بخشش)
8509 سرفصلهای قرآنیعفو و گذشت در فرهنگ دینی، گاه در ارتباط با تعامل افراد جامعه با یکدیگر بوده که گذشت مردم از اشتباهات دیگران از اساسیترین اصول دین اسلام، و از اوصاف پسندیده در حوزه اخلاق اسلامی میباشد. و گاه این
- عقبة بن الصلت
1783 شخصیتهادر گزارشی تاریخی از شهیدی به نام عقبة بن صلت یاد شده که در کنار امام حسین(ع) به
- عقل (اندیشه)
20904 سرفصلهای قرآنی«عقل» و «اندیشه» در اصل همان خودآگاهی انسان است که ویژه انسانها بوده و حیوانات در عین داشتن شعور، فاقد عنصری به نام «من» و آگاهی از خود هستند. به بیان دیگر، عقل آن نور آگاهی است که به تمامی ارکان
- علت و معلول، برهان علیت
9448 اصطلاحات فلسفیكهنترین مسئلهی فلسفه، مسئلهی «علّت و معلول» است. دو مفهوم علت و معلول از معقولات ثانی فلسفی است که بیانگر نحوهی وجود است. «علّیت»
- علل الشرایع
2016 کتابهاکتاب «علل الشرائع» تألیف ابو جعفر، محمد بن على بن حسین بن بابویه قمى معروف به «شیخ صدوق»(381 ق) بوده که با هدف گردآوری آن دسته از روایاتى از رسول خدا(ص) و ائمه معصومین(ع) به نگارش درآمده که در ارتب
- علم ، دانش بشری
- علم حصولی
2289 اصطلاحات عرفانیعلم حصولی دانشی است که با استفاده از واسطههایی چون منطق و استدلال به دست میآید بر خلاف «علم حضوری» که برای به دست آوردن آن نیاز به هیچ و
- علم حضوری
3070 اصطلاحات عرفانیعلم حضوری دانشی است که عین واقعیت معلوم بدون هیچ واسطهای نزد عالِم حاضرباشد؛ مانند علم انسان به ذات و حالات وجدانی و ذهنی خود. در برابر این نوع از علم، «علم حصولی»
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا زن به هنگام خارج شدن از منزل برای مدت کوتاه با اینکه میداند همسرش دلیلی برای مخالفت ندارد، باید از همسرش اجازه بگیرد؟ اگر اینطور باشد، یعنی زن هیچ اختیاری از خودش ندارد؟!
42566 فعالیت های اجتماعی زنان 1392/08/09خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: الرِّجالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّساءِ بِما فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلى بَعْضٍ وَ بِما أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوالِهِم فَالصَّالِحاتُ قانِتاتٌ حافِظاتٌ لِلْغَیْبِ بِما حَفِظَ اللَّهُ...؛ مردان سرپرست زنانند به سبب آنکه خداوند برخى را بر برخى دیگر (مردان را بر زنان در نیروى فکرى و ...
-
سفر با چه انگیزههایی در اسلام مورد تأیید قرار گرفته و چه آدابی دارد؟ و با توجه به آموزههای دینی، آیا سفرهای تفریحی نیز مجاز یا مطلوب است؟!
13976 دستور العمل ها 1395/10/30از آنجا که مسافرت و جهانگردی میتواند با انگیزهها و اهداف مختلف صورت گیرد، برخی از سفرها در اسلام مورد سفارش است؛ مانند سفر برای شناخت عظمت و آثار خلقت، سفرهای عبرتآموز، سفر حج، سفرهای تحقیقی و پژوهشی، سفر برای تبلیغ و ترویج دین، مسافرت برای تجارت و ...
-
دیه قتل خطا، چقدر است؟ و امروزه دینار و درهم، معادل چند دلار می شود؟
24960 Laws and Jurisprudence 1390/10/25درهم و دینار از جمله ارزهای رایج زمان پیامبر و ائمه (ع) بوده که در امور شرعی و حقوقی نیز به کار می رفته و امروزه هم در برخی از این امور استفاده می شود. دینار، سکه ای از جنس طلا و درهم از نقره بوده، لذا با دانستن ...
-
اگر در هنگام قرائت حمد و سوره ، پای راست ما روی یک فرش و پای چپ ما روی فرش دیگر باشد، اشکالی دارد؟
9299 Laws and Jurisprudence 1389/09/14شخص در هنگام نماز و موقعی که ایستاده است باید بدنش ثابت و آن را حرکت ندهد.[1] در مورد سؤال اول باید طوری بایستد که ایستادن به طور معمول صدق کند، مثلاً کسى که مىتواند درست بایستد، اگر پاها را خیلى گشاد بگذارد که به حال ایستادن ...
-
دفن دختران نشانه بزرگواری است! آیا این عبارت، روایتی از پیامبر(ص) است؟!
11672 حدیث 1393/05/28تعبیر «دَفْنُ الْبَنَاتِ مِنَ الْمَکْرُمَاتِ»؛ دفن کردن دختران از بزرگواری است، در منابع معتبر به عنوان روایت نقل نشده و معدود کتابهایی نیز که به نقل آن پرداختهاند، سندی برایش ذکر نکردهاند. اگر این روایت را -بر فرض پذیرش- به این معنا بگیریم که زنده به گور کردن ...
-
آیا عقل و جهل دو موجود زنده و از جنود سپاهیان پروردگار و لشگریان شیطان هستند؟
7893 حدیث 1399/11/07بر اساس آنچه در روایات از پیشوایان دین به ما رسیده است، عقل و جهل از آفریدههای خدای تعالی هستند که از شعور برخوردارند و هنگام آفرینش مخاطب خدای تعالی قرار گرفته و خدای تعالی به آنها نیروهایی داده است. البته، همانگونه که ...
-
اگر نجات جان کسی، لازمهاش به خطر افتادن جدّی جان خود فرد ناجی باشد، آیا باز هم این کار واجب است؟
8364 خودکشی 1398/09/21در صورتیکه فرد مطمئن باشد و یا احتمال عقلایی با درصد بالا بدهد که با نجات جان دیگری، جان خودش در خطر میافتد، نجات جان طرف مقابل واجب نیست و حتی برخی فقها[1] اقدام به نجات را در اینگونه موارد مجاز نمیدانند.ضمائم:پاسخ ...
-
آن دسته از بهشتیان که محو جمال و جلال الهی میشوند، آیا دیگر به حورالعینها و دیگر نعمتهای بهشت توجهی نخواهند داشت؟!
4701 حدیث 1400/05/31در جهان آخرت علاوه بر نعمتهای مشابه دنیوى، نعمتهاى دیگرى وجود دارد که فراتر و متعالیتر از نعمتها و لذتهاى دنیوى است. قرآن کریم در اینباره میفرماید:«خداوند به مردان و زنان باایمان، باغهایى از بهشت وعده داده که نهرها از ...
-
آیا شرطبندی در بازیهای اسبسواری یا تیراندازی رایانهای و مجازی، جایز است؟
3372 قمار و شرط بندی 1400/06/01در فرض سؤال، چنین فردی میتواند ابتدا قرض خود را ادا کرده و سپس خمسش را محاسبه کند.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):میتواند ابتداء قرض را داده و سپس خمس خودش را پرداخت نماید.حضرت آیت الله ...
-
بر چه مبنایی دانههای تسبیح 101 عدد است؟
58631 گوناگون 1392/03/13تسبیح برای به خاطر سپردن تعداد تسبیحات است، اصل این موضوع به هر روشی ممکن است انجام شود. آنچه از روایات استفاده میشود این است که در زمان ائمه(ع) تسبیح 34 دانه و ۳۳ دانه وجود داشته است. ۱. «وَ رَوَى عُبَیْدُ اللَّهِ بْنُ عَلِیٍّ الْحَلَبِیُّ عَنْ أَبِی ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892914 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
798948 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
762024 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
685391 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
661138 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649978 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
603187 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580601 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
573902 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565600 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- عبدالله بن یقطر