اصطلاحات و مدخل ها
-
طی الارض
4224 اصطلاحات عرفانی
«طی الارض» نوعی معجزه و کرامت است که خداوند در اختیار برخی افراد قرار میدهد تا با استفاده از آن بتوانند مسیری طولانی را با سرعتی بالاتر از تصور بشر بپیمایند.
-
طی الزمان
2334 اصطلاحات عرفانی
در منابع عرفانی، "طی الزمان" را مانند "طی الارض"، یکی از مقامات معنوی میدانند که گروهی معتقدند که برخی انسانهای وارسته تأیید شده توسط "روح القدس" به چنین مقامی دست یافته و در سریعترین زمان ممکن
-
ظل اول
2304 اصطلاحات عرفانی
در نگاه عرفانی حقیقت وجود تنها از آن خداوند است، و ماسوی الله ظلّ، سایه و یا نمودی از او بوده و از خود وجودی ندارند، اما این ظلّ و سایهها بر اساس ترتیبی خاص تحقق یافته و برخی از آنها مقدم بر دیگر
-
ظلم ، ستم
20673 سرفصلهای قرآنی
«ظلم» در لغت، به معنای كار بیجا انجام دادن، و خروج از حد میانهروی است. ظلم به اين معنا، جامع همه رذايل اخلاقی بوده، و ارتكاب هر يک از زشتیهای شرعی و عقلی را شامل است و اين، «ظلم به معنای اعم» ا
-
ظلمات ، تاریکیها ، ظلمت
5115 سرفصلهای قرآنی
ظلمت در مقابل نور و جمع آن ظلمات و ظُلَم است؛ یعنی تاریکی.
در فرهنگ قرآن از اموری مانند عائذ بن مجمع
1899 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها یکی از شهدای کربلا که در سپاه امام حسین(ع) حضور داشت، عا
- عابس بن ابی شبیب شاکری
2195 شخصیتهاعابس بن أبی شبیب شاکری یکی از افراد برجسته در میان شهدای کربلا بود.
او قبل از قیام کربلا به همراه چند فرد شجاع دیگر در گروهی به ن
- عاقله
2256 اصطلاحات فقهی - اصولی«عاقله»، در لغت جمع عاقل است و در اصطلاح، به مردانی از خويشاوندان پدری - مانند برادر، عمو و فرزندان آنان – گفته میشود كه به حكم شارع مقدس، ضامن ديۀ قتل و جراحت اشتباهی فرد جانیاند. فقها از این وا
- عالم مثال
2135 طبقهبندی نشدهرجوع کنید: «برزخ».
- عالم مجردات ، تجرید نفس
3108 اصطلاحات فلسفیمجرد یعنی چیزی که هیچیک از این ویژگیهای مادی؛ مانند: داشتن مکان خاص و اشغال فضا، اشغال زمان و زمان داشتن، قابل اشاره حسی بودن، قابلیت انقسام و بخشپذیری، و ... را نداشته باشد. البته لازم نیست یک
- عامر بن مسلم
2019 شخصیتهاعامر بن مسلم بن قیس بن مسلمة بن طریف بن أبان عبدی نام یکی از شهدای کربلا و یکی از یاران عایشه
7398 شخصیتهاعائشه دختر ابوبکر(خلیفه اول) نام یکی از همسران پیامبر اسلام(ص) و یکی از امهات المؤ
- عباد (عیاض) بن ابی مهاجر جهنی
1773 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) و شهدای کربلا که تنها نامی از وی در تاریخ باقی مانده،
- عباس اصغر بن علی
1558 شخصیتها- عباس بن عبدالمطلب
2725 شخصیتهاعباس، کوچکترین پسر عبدالمطلب و عموی پیامبر اسلام(ص) و تنها سه سال بزرگتر از ح
- عباس بن علی(ابو الفضل)
8003 شخصیتهاحضرت عباس(ع)، اولین فرزند مشترک امام علی(ع) و ام البنین(س) است که بر اساس نقل برخی مورخان متأخر، در سال 26 هجری به دنیا آمد. و در سال 61 هجری در کربلا در سن حدوداً 3
- عبد الأعلی بن یزید کلبی
2199 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها، بعد از حضور مسلم بن عقیل در شهر کوفه، عبدالاعلی بن یزید
- عبد الرحمن بن عبد الله ارحبی
2167 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، دلاورمردی به نام عبدالرحمان بن عبدالله(عبیدالله) ارحبی بود.
وی در زمان عبد الرحمن بن مسلم بن عقیل
1914 شخصیتهاخوارزمی در مقتل خود از عبد الرحمن فرزند مسلم بن عقیل به عنوان یکی از شهدای کربلا یاد میکند که گفته شده بعد از برادرش جعفر پا به میدا
- عبد الرحمن بن ملجم ، ابن ملجم
3212 شخصیتهاعبد الرحمن بن ملجم مرادى از قبيلهی بزرگ «حِمْيَر» و خاندان «مراد» و همپيمان «بنیجبله» از «كِنْدِه» بود.
در برخی گزارشها؛ از ابن ملجم مرادی با عنوان «ابن الیهودیة»(فرزند یهودی) و «شبه ا
- عبد الله بن ابی عروة غفاری
1748 شخصیتهاعبدالله بن ابی عروه یکی از شهدای کربلا بود که به همراه برادرش عبدالرحمن و در دفاع از امام حسین(ع) ب
- عبد الله بن عبد المطلب
- عبد الله بن عقیل
2299 شخصیتها«عبدالله بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و در رکاب پسرعمویشان
- عبد الله بن یزید بن ثبیط
1795 شخصیتهااین شهید فرزند شهیدی دیگر از شهدای کربلا به نام یزید بن ثبیط است که به همراه بر
- عبد المطلب
3896 شخصیتها«عبدالمطلّب»، یا همان «شيبة الحمد بن هاشم بن عبد مناف»؛ پدربزرگ پیامبر اسلام (ص) و نیز عبد و عبادت ، بنده و بندگی
35131 سرفصلهای قرآنی«عبادت» از ریشه «عبد» به معناى نهایت خضوع و تذلّل است. و چون عبادت بالاترین مراتب خضوع است، پس لایق نیست، مگر براى كسی كه اعلى مراتب وجود و كمال و اعظم مراتب نعمتها
- عبدالرحمن بن ابیعروة غفاری
1503 شخصیتهاعبدالرحمن بن ابی عروه یکی از شهدای کربلا بود که به همراه برادرش عبدالله و در دفاع از امام حسین(ع) به
- عبدالرحمن بن عبد رب
1609 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در سپاه امام حسین(ع) حضور داشت و به عبدالرحمن بن عقیل
2111 شخصیتها«عبدالرحمن بن عقیل» نام یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و در رکاب پسر عمویش
- عبدالرحمن بن مسعود بن حجاج
1785 شخصیتهاعبدالرحمان بن مسعود بن حجاج از قبیله تیم الله بن ثعلبه یکی از شهدای کربلا بود که روز عاشورا به همراه عبدالله بن بشر الأکلة
1604 شخصیتهابر اساس گزارش منابع تاریخی، نام یکی از شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) عبدالله
- عبدالله بن جعفر
2814 شخصیتهاعبدالله، فرزند جعفر طیار، هنگام عبدالله بن حسن
2075 شخصیتها«عبدالله بن حسن» فرزند امام حسن مجتبی(ع) نام یکی از شهدای کربلا است که در آخرین
- عبدالله بن عباس بن علی
1894 شخصیتها- عبدالله بن عبدالله بن جعفر
1754 شخصیتهاطبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا امام حسن(ع) از عمرو بن عاص شعر خریداری کرد؟
8228 امام علی ع 1398/07/03فضائل و مناقب امام علی(ع) به اندازهای است[1] که دوست و دشمن به آن اعتراف دارند؛[2] تا آنجا که در برخی منابع اعلام شده که عمرو عاص نیز در وصف امام علی(ع) اشعاری سرود، [3]که البته نمیتوان تمام اشعاری که به عمرو ...
-
آیا تلاش پزشکان برای زنده ماندن بیماران به هر وجه ممکن، خلاف اراده خداوند نیست؟!
7729 قضاء و قدر 1395/03/11اینکه مرگ انسان به دست خداوند است، منافات با تلاش پزشکان برای زنده ماندن بیماران ندارد؛ زیرا همانگونه که مرگ انسانها در دست خداوند است، زنده بودن انسانها نیز در دست خداوند است؛ و چه بسا خداوند چنین مقدر کرده است که اگر این بیمار نزد پزشک برود ...
-
پیروی از رسول خدا(ص) بر همگان واجب است، پس چرا امام علی(ع) در نوشتن صلحنامه حدیبیه از دستور حضرتشان سرپیچی نمود؟
4919 حدیث 1400/10/06بر اساس گزارشهای معتبر تاریخی امام علی(ع) در صلح حدیبیه از سوی رسول خدا(ص) مأمور نوشتن مفاد صلحنامه شد.[1] امام علی(ع) نیز صلحنامه حدیبیه را با «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» آغاز نمود؛ اما سهیل بن عمرو که نماینده قریش بود، گفت: من به این کلمات ...
-
آیا اوصیای انبیای الهی، خود نیز پیامبر بودند؟!
8063 پیامبران و کتابهای آسمانی 1398/03/09وصایت اوصیای پیامبران[1] به دو صورت قابل فرض است: 1. برای رتق و فتق امور دنیایی در این فرض دلیلی وجود ندارد که وصی هر پیامبری، لزوماً خود یک پیامبر باشد، بویژه آنکه با توجه به تعداد بسیار پیامبران در یک زمان، شاید ...
-
دراز کشیدن در مقابل تابلویی که دارای نام خدا است، چه حکمی دارد؟
9331 احترام به نام خدا، قرآن، پیشوایان 1399/06/30چنانچه قصد توهین نداشته و یا در عرف موجب بی احترامی نباشد، اشکالی ندارد.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: [1]حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):اگر عرفاً بی احترامی محسوب نشود، مانعى ...
-
در مورد چشمهی بهشتی «سلسبیل» توضیح دهید؟
1907 تفسیر 1402/10/06قرآن کریم در بیان یکی از نعمتهای بهشتى میفرماید: در آنجا چشمهاى است که «سلسبیل» نام دارد:«عَیْناً فیها تُسَمَّى سَلْسَبیلاً».[1]خود قرآن بیش از این، توضیحی در مورد این چشمه و ویژگیهای آن ارائه نکرده؛ اما در لغتنامهها و تفاسیر قرآن میتوان توضیحاتی در مورد ...
-
آیا این مطلب ثابت است که انسان دارای چهار روح است؟
42222 Islamic Philosophy 1387/12/07واژه «روح» در کتابهای عرفانی، اخلاقی و فلسفی کاربرد متعددی دارد؛ از منظر عرفانی؛ عارفان بر این عقیده اند که انسان از مقامات چهار گانه روح، قلب، خیال، طبع برخوردار است. از منظر اخلاقی؛ عالمان اخلاق نیز معتقدند که انسان معجونی از نیروهای مختلف است؛ که از میان ...
-
آیا میتوانیم فرشتگان را واسطهای پیش خدا قرار دهیم؟ آیا در هر مشکل، باید فرشته مربوط به آن مشکل را واسطه قرار داد؟
17482 توسل، شفاعت، تبرک و ... 1395/11/06اینکه انسان، فرشتگان را واسطه درخواست خویش از پروردگار قرار دهد، در دعاها نیز وجود دارد؛ چنانکه امام علی(ع) در مقام آموزش نماز فَرَج، در بخشی از دعای مربوط به آن میفرماید: «... و أَسْأَلُکَ بِحَقِّ أَنْبِیَائِکَ الْمُرْسَلِینَ وَ بِحَقِّ حَمَلَةِ عَرْشِکَ وَ بِحَقِّ مَلَائِکَتِکَ الْمُقَرَّبِینَ وَ بِحَقِّ ...
-
چه ارتباطی میان سه آیه شریفه آخر سوره حشر با مقام احدیت، واحدیت و مشیت وجود دارد؟
33377 تفسیر 1393/07/01سه آیه آخر سوره حشر آیات 22و 23 و 24 این سوره هستند. در آیه اول یعنی آیه 22 خداوند میفرماید: «هُوَ اللَّهُ الَّذِى لَا إِلَاهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَ الشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَانُ الرَّحِیمُ»؛ او است خدایى که جز او معبودى نیست، داناى غیب و آشکار است ...
-
آیا ساخت یک فیلم یا بازی کامپیوتری با استفاده از کتابی که ناشر و یا نویسندهاش اجازه بازنشر نداده، جایز است؟
3985 حقوق معنوی و کپی برداری ها 1398/11/20در فرض سؤال، بیشتر فقها معتقدند که لازم است برای ساخت و انتشار فیلم یا بازی از روی داستان مذکور، رضایت نویسنده داستان، جلب شود، البته برخی از فقها[1] رضایت وی را در این زمینه شرط نمیدانند.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
894007 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
802225 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
769023 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
689249 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
663074 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650884 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
606328 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
588834 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
581186 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
566310 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- عابس بن ابی شبیب شاکری