اصطلاحات و مدخل ها
-
سوید بن عمرو
1710 شخصیتها
سوید بن عمرو بن مطاع (ابی مطاع) خثعمی و به نقلی سوید بن مطاع یکی ازیاران امام حسین(ع) و یکی سویدا
1912 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور ششم از «اطوار سبعه»، «سویدا» گفته میشود که مخزن مکاشفات غیبیّه و علوم الهامى و منبع حکمت و اسرار الهیّه است. رجوع کنید: «اطوار سبعه».
- سهل و ممتنع
1900 طبقهبندی نشدهاصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که کار و یا موضوعی در مرحلهی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر میرسد، اما در واقع با دشواریهای فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
- سیر و سفر ، مسافرت، جهانگردی
5817 سرفصلهای قرآنیسیر و سفر و جهانگردی، از موضوعات مورد سفارش قرآن کریم است که در تعالیم پیشوایان دین نیز مورد تأکید قرار گرفته است.یکی از راههای شناخت و
- سیر و سلوک
4015 اصطلاحات عرفانیسیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
- سیف (شبیب) بن حارث (ابی حارث)
1947 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که در روز عاشورا به شهادت رسید، سیف(شبیب) بن حارث(حرث، ابی ح
- سیف بن مالک نمیری
1648 شخصیتهاسیف بن مالک نمیری از قبیلهی عبد القیس، و از اهالی بصره بود که به سپاه امام حسین(ع) پیوست و در حملهی اول دشمن به سیناء (طور، سینین)
4358 سرفصلهای قرآنی«سيناء» و یا «سینین» نام منطقهی وسیعی میباشد كه اکنون در کشور مصر واقع است؛ كوه معروفی در این سرزمین وجود دارد كه ميان سرزمین اصلی مصر و بندر ايله واقع شده که گفته میشود در آنجا بر شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4631 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، انسانها به دلیل حس شب قدر ، لیلة القدر
5395 سرفصلهای قرآنیبر اساس صریح قرآن کریم، شب قدر یکی از شبهای بینظیر در طول سال است؛ چرا که این شب، شب نزول قرآن بوده و قرآن کریم در نزول دفعی خود در این
- شب و روز
20060 سرفصلهای قرآنیخداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانهها و آیات الهی – به ویژه برای شبیب بن عبدالله
2098 شخصیتها«شبیب بن عبدالله» نام یکی از شهدای کربلا است که به شبزندهداری و نمازخواندن بسیار شناخته شده بود و در روز عاشورا و در رکاب شجاعت، شجاع
4138 اصطلاحات اخلاقییکی از چهار صفت برتر در فضایل اخلاقی، «شجاعت» است که تعریف ساده آن عبارت است از آنکه قوهی غضبيهای که در انسانها وجود دارد، تحت فرمان قوهی عاقله او عمل نماید؛ يعنى نترسیدن از آنچه نبايد ترسيد، و
- شرف الشمس
2224 طبقهبندی نشدهحرزی است که بر روی سنگهای قیمتی چون عقیق نگاشته میشود.
- شرک
23998 سرفصلهای قرآنی«شرک»، در لغت به معنای نصیب قرار دادن، و درهم آمیخته شدن دو چیز با یکدیگر است. و در اصطلاح قرآن، مراد از شرک، مثل و مانند و شریک قراردادن برای خداوند متعال است و به فردی که چنین ا
- شریعت
3101 سرفصلهای قرآنیشريعت، در لغت به معنای راه آشكارا است. و در اصطلاح به معناى "مجموعهی تعاليم انسانسازی است كه از طرف خداوند در اختيار بشر نهاده شده و توسط پیامبران و جانشینان آنان تبيين گشته و به مرحلهی اجرا و ع
- شطحیات
2406 اصطلاحات عرفانی"شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته میشود که عرفا هنگام وجد و از خود بیخود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.
پرسشهای مرتبط: شعبان ، ماه شعبان
4338 زمانهاشعبان هشتمین ماه از ماههای قمری است و گفته میشود به دلیل آنکه روزى مؤمنان در این ماه برای ماه رمضان تقسیمبندى مىشود، نام آن را شعبا
- شعر
5593 سرفصلهای قرآنیشعر نوعی هنر انسانی در مرتبکردن الفاظ است که در زمانها و مکانهای گوناگون با روشها و مدلهای مختلفی عرضه میشود که آموزههای دینی متکفّل این تقسیمبندیها نیست. شعر به خودی خود نه یک ارزش است و
- شعیا
1973 پیامبراندر منابع تاریخی گزارش شده است شعيا بن امصيا، (اموص)، (راموص)، یکی از پیامبران الهی از نسل حضرت سلیمان(ع) بود که در بيت المقدس زندگی میکرد. یکی از دلایل پیامبر بودن شعیا، دعای امام صادق(ع) در نیم
- شغاف
1756 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» میگویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.
- شفاعت
8175 سرفصلهای قرآنی«شفاعت» در لغت به معنای ضمیمه شدن دو چیز به یکدیگر است و در محاورات عرفی بدین معنا به کار میرود که شخصی آبرومند از بزرگی بخواهد که از کیفر جرمی درگذرد، یا بر پاداش خدمتگزاری بیفزاید. از نظر فرهنگ
- شفقت، شفق
4244 سرفصلهای قرآنی«شَفَقَت» اصطلاحی اخلاقى است که عبارت از ملاطفت و مهربانی در حق دیگران؛ یعنی با رفتار مهربانانه با دیگران برخورد کردن میباشد.
شفقت در فقه در بابهاى اجتهاد و تقليد، طهارت، امر به معروف و
- شقاوت ، بدبختی
4104 سرفصلهای قرآنی«شقاوت» از ماده «شقو» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است.شقاوت در مقابل سعادت بوده و عبارت است از نداشتن خیرات جسمانی و ر
- شک ، تردید ، ریب ، ریبه
- شکر
15946 سرفصلهای قرآنیواژۀ «شُکر»، به معنای یادآوری نعمت و اظهار و نشر آن است که «سپاس» را میتوان معادل فارسی آن دانست.
شکر در برابر نعمتها میتواند با زبان، قلب و یا دیگر اعضای بدن انجام شود؛ بر این اساس، حم
- شمس ، خورشید ، آفتاب
8173 سرفصلهای قرآنیخورشید، مرکز منظومه شمسی است که چندین کره از جمله زمین بر گرد آن در حرکتند. یکی از عوامل شکلگیری زندگی و حیات در کره زمین و نیز روشنایی آن ناشی از نور خورشید است.
2276 پیامبرانبر اساس روایات اسلامی، «شمعون بن حَمّون» وصی حضرت عیسی(ع) بود که در انجیل با نام «پطرس» از او یاد شده است.
حضرت عیسی(ع) خطاب به امّتش فرمود: شما بعد از من سه گروه میشوید؛ دو فرقه از شما به
- شنیدن کی بود مانند دیدن.
5013 ضرب المثلهااین ضرب المثل را میتوان در چند موضوع و معنای نسبتاً جداگانه به کار گرفت: 1. «شنیدن یک واقعیت از زبان دیگران، با دیدن همان واقعیت تفاوت بسیاری دارد» و اثبات یک واقعیت با دیدن با اثبات همان واقعیت
- شوذب غلام ابی شبیب
1796 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و از آزادمردان سپاه امام حسین(ع)، شورا
3038 سرفصلهای قرآنیواژههای «مشاوره» و «مشورت» از ماده «شور» به معناى استخراج رأى و نظر صحيح است. به اين بیان كه انسان در مواقعى كه خود در باره انجام و یا ترک کارى به رأى و نظر صحيح نرسیده، به ديگرى مراجعه كرده و از
- شهاب ، شهاب سنگ
2583 سرفصلهای قرآنیآنچه در گذشته و امروز به عنوان «شهاب» شناخته میشود، سنگهای سرگردان در آسمان است که بر اثر سرعت و اصطکاک، به صورت ستارهای که با سرعت در حال حرکت است، مشاهده میشوند. در آیات متعددی از شهدای کربلا (شهدای عاشورا)
9689 شخصیتهادر جریان قیام امام حسین(ع) و قیام خونبار عاشورا، دهها نفر از پاکترین شیعیان به شهادت رسیدند که قتلگ
- شهوت
7380 سرفصلهای قرآنی«شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهشهای نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط میگویند و در تق
- شهید و شهادت
11155 سرفصلهای قرآنیواژه شهید، صیغه مبالغهای از ریشه «شهد» و به معنای «گواه بر هر چیز» میباشد. خدا در قرآن کریم بارها از این واژه به عنوان نام و صفتی برای خود یاد کرده است و در ضمن آن را مقامی برای برخی اولیای الهی
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
با توجه به عصمت پیامبر اکرم (ص) آیا ولایت مطلقه فقیه در عصر ما به همان معنای ولایت مطلقه پیامبر (ص) است؟
17518 Laws and Jurisprudence 1387/10/04ولایت مطلقه فقیه یک اصطلاح فقهی است که به حوزه اعمال ولایت و کسانی که تحت ولایت قرار دارند نظر دارد و محدودیت در این زمینه را انکار می کند. به عبارت دیگر این اصطلاح بیان می کند که، دامنه ولایت فقیه، محدود به عده خاصی مانند دیوانگان، سفیهان و ...
-
عوامل پیروزی حزب الله بر اسرائیل چه بود؟
11795 گوناگون 1388/10/20رژیم اشغال گر قدس که با پشتیبانی همه مستکبرین بویژه صهیونیسم جهانی سرزمین قدس را اشغال کرده و با کمک های همه جانبه آنها با مرعوب کردن دولت های اسلامی و عربی توانسته بود چند سالی به حیات نامشروع خود ادامه داده تا جنایتکاران این رژیم خانه های ...
-
«مرابحه» و یا «بیع مرابحه» در فقه به چه معاملاتی گفته میشود؟
2287 1402/02/31هنگام خرید و فروش، فروشنده میتواند تنها مبلغ کالا را اعلام کند و خریدار را از جزئیات دیگر آن آگاه نکند.البته میتواند خریدار را از قیمت خرید، هزینه نگهداری ... همچنین میزان سود این معامله آگاه کند.از اینرو «بیع مرابحه» به معاملهای گفته میشود که فروشنده با اعلام بهای کالای ...
-
نظر محققان اسلامی در مورد الوهیت مسیح (با توجه به کتاب مقدس) چیست؟
17117 پیامبران و کتابهای آسمانی 1389/08/18به نظر محققان اسلامی، (فارغ از تحریف کتاب مقدس و عدم الهی بودن آن) اینکه یک انسان بتواند خدا باشد از لحاظ عقلی دارای اشکالات فراوانی است. علاوه بر آن، آنچه از ظاهر برخی از آیات کتاب ...
-
آیا تأکید روایات بر خوردن گوشت در فاصلههای زمانی معین، فقط ناظر به دفعات آن است، یا مقدار و کیفیت آنرا نیز شامل میشود؟
4099 خوردن و آشامیدن 1399/11/08در روایات به پرهیز از زیادهروی در خوردن گوشت سفارش شده است؛ اما از سوی دیگر، امامان معصوم(ع) خوردن گوشت را به اندازهی نیاز سودمند دانستهاند.[1]در همین راستا، حسین بن خالد از امام رضا(ع) پرسید: مردم میگویند هر کسی سه روز ...
-
عبارت «و لولا فضل الله علیکم و رحمته» در آیات متعددی از قرآن کریم آمده است. بر اساس روایات، آیا مراد از این «فضل» و «رحمت»، پیامبر اسلام(ص)، امام علی(ع)، حضرت زهرا(س) و دیگر ائمه هستند؟
14648 تفسیر 1397/02/04خدای متعال در مورد فضل و رحمتش نسبت به بندگان در آیات متعددی؛ مانند آیات زیر میفرماید: «... وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ ما زَکى مِنْکُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَداً...»؛[1] و اگر فضل و رحمتى که خدا بر شما ارزانى داشته است ...
-
از دیدگاه منابع اسلامی، میان هوش و عقل چه رابطهای وجود دارد؟ آیا با هم تفاوت دارند یا خیر؟
23174 حدیث 1393/07/15«هوش» در فارسی و فرهنگ محاوره عمومی؛ به معنای زیرکی، آگاهی، شعور، عقل، فهم و فراست است. به نظر میرسد آنچه روانشناسان درباره هوش گفتهاند و نیز معانی لغوی و عرفیای که فارسیزبانان از هوش میفهمند؛ در روایات، به نیرویی به نام «عقل» نسبت داده شده است. امّا ...
-
چرا حائض و جنب نباید در کنار فرد محتضر حضور یابند؟
339 احتضار 1404/03/23همانگونه که در پرسش آمده، در رسالههای عملیه(توضیح المسائل) میخوانیم:«تنها گذاشتن محتضر و بودن جُنُب و حائض نزد او مکروه است».[1]قبل از ورود به دلایل این فتوا، به این نکته توجه فرمایید که حالتهایی؛ مانند جنابت و حیض، اگرچه حالتی طبیعی در بدن انسانها و ناشی از ...
-
آیا این مطلب صحت دارد که علی(ع) هنگام احساس فتنه در جامعه انگشتر عقیق کبود به دست میکردند؟
8733 حدیث 1396/05/18گرچه روایات متعددی وجود دارد که حضرت امام علی(ع) انگشتر عقیق را مورد استفاده قرار میدادند؛ چنانکه در روایتی نقل شده است: «امیرالمؤمنین على(ع) چهار انگشتر داشت که به انگشت میکرد: انگشتر یاقوت براى بزرگواریش، انگشتر فیروزه براى پیروزیش، انگشترى از آهن چینى براى نیرومندیش و انگشتر عقیق ...
-
میدانیم که انسان از راههای مختلفی به آرامش دست مییابد. با این وجود، اگر تنها راه رسیدن به آرامش را یاد خدا بدانیم، آیا ادعایمان منطبق بر واقعیات است؟!
22269 تفسیر 1394/07/20صاحب نظران در ادبیات عرب دست کم چهار راه برای انحصار و اختصاص بیان کردهاند که یکی از آنها «تقدیم ما هو حقه التأخیر» است؛ یعنی آنچه معمولاً آخر جمله ذکر میشود را در ابتدای آن ذکر کنیم.[1] در زبان عربى تقدیم و تأخیر ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
892581 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
797151 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
759192 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
683423 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
660405 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
649634 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
602184 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580459 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
569032 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565370 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- سهل و ممتنع