اصطلاحات و مدخل ها
-
سهل و ممتنع
1690 طبقهبندی نشده
اصطلاح «سهل و ممتنع»، در مواردی مورد استفاده قرار میگیرد که کار و یا موضوعی در مرحلهی نخست و در نگاه اول، آسان به نظر میرسد، اما در واقع با دشواریهای فراوانی روبرو شده و یا اساساً امکان انجام
-
سیر و سفر ، مسافرت، جهانگردی
5141 سرفصلهای قرآنی
سیر و سفر و جهانگردی، از موضوعات مورد سفارش قرآن کریم است که در تعالیم پیشوایان دین نیز مورد تأکید قرار گرفته است.یکی از راههای شناخت و
-
سیر و سلوک
3492 اصطلاحات عرفانی
سیر و سلوک عبارت است از: پیمودن مسیر ترسیم شده در عرفان عملی برای رسیدن به وصال حضرت حق و فانی شدن در خداوند. بنابراین، سیر و سلوک، بخش عم
-
سیف (شبیب) بن حارث (ابی حارث)
1736 شخصیتها
یکی از شهدای کربلا که در روز عاشورا به شهادت رسید، سیف(شبیب) بن حارث(حرث، ابی ح
-
سیف بن مالک نمیری
1487 شخصیتها
سیف بن مالک نمیری از قبیلهی عبد القیس، و از اهالی بصره بود که به سپاه امام حسین(ع) پیوست و در حملهی اول دشمن به سیناء (طور، سینین)
4006 سرفصلهای قرآنی«سيناء» و یا «سینین» نام منطقهی وسیعی میباشد كه اکنون در کشور مصر واقع است؛ كوه معروفی در این سرزمین وجود دارد كه ميان سرزمین اصلی مصر و بندر ايله واقع شده که گفته میشود در آنجا بر شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4117 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، شب قدر ، لیلة القدر
4807 سرفصلهای قرآنیبر اساس صریح قرآن کریم، شب قدر یکی از شبهای بینظیر در طول سال است؛ چرا که این شب، شب نزول قرآن بوده و قرآن کریم در نزول دفعی خود در این
- شب و روز
18077 سرفصلهای قرآنیخداوند در قرآن کریم بارها و بارها به شب و روز اشاره فرموده و جابجا شدن آنها را دو نشانه از نشانهها و آیات الهی – به ویژه برای شبیب بن عبدالله
1865 شخصیتها«شبیب بن عبدالله» نام یکی از شهدای کربلا است که به شبزندهداری و نمازخواندن بسیار شناخته شده بود و در روز عاشورا و در رکاب شجاعت، شجاع
3658 اصطلاحات اخلاقییکی از چهار صفت برتر در فضایل اخلاقی، «شجاعت» است که تعریف ساده آن عبارت است از آنکه قوهی غضبيهای که در انسانها وجود دارد، تحت فرمان قوهی عاقله او عمل نماید؛ يعنى نترسیدن از آنچه نبايد ترسيد، و
- شرف الشمس
2006 طبقهبندی نشدهحرزی است که بر روی سنگهای قیمتی چون عقیق نگاشته میشود.
- شرک
21514 سرفصلهای قرآنی«شرک»، در لغت به معنای نصیب قرار دادن، و درهم آمیخته شدن دو چیز با یکدیگر است. و در اصطلاح قرآن، مراد از شرک، مثل و مانند و شریک قراردادن برای خداوند متعال است و به فردی که چنین ا
- شریعت
2724 سرفصلهای قرآنیشريعت، در لغت به معنای راه آشكارا است. و در اصطلاح به معناى "مجموعهی تعاليم انسانسازی است كه از طرف خداوند در اختيار بشر نهاده شده و توسط پیامبران و جانشینان آنان تبيين گشته و به مرحلهی اجرا و ع
- شطحیات
2200 اصطلاحات عرفانی"شطحیات" جمع "شطح"، در اصطلاح عرفانی به سخنانی گفته میشود که عرفا هنگام وجد و از خود بیخود شدن بر زبان می آورند که چه بسا در ظاهر، مخالف عقل، شرع و یا عرف باشد.
پرسشهای مرتبط: شعبان ، ماه شعبان
3843 زمانهاشعبان هشتمین ماه از ماههای قمری است و گفته میشود به دلیل آنکه روزى مؤمنان در این ماه برای ماه رمضان تقسیمبندى مىشود، نام آن را شعبا
- شعر
5105 سرفصلهای قرآنیشعر نوعی هنر انسانی در مرتبکردن الفاظ است که در زمانها و مکانهای گوناگون با روشها و مدلهای مختلفی عرضه میشود که آموزههای دینی متکفّل این تقسیمبندیها نیست. شعر به خودی خود نه یک ارزش است و
- شعیا
1809 پیامبراندر منابع تاریخی گزارش شده است شعيا بن امصيا، (اموص)، (راموص)، یکی از پیامبران الهی از نسل حضرت سلیمان(ع) بود که در بيت المقدس زندگی میکرد. یکی از دلایل پیامبر بودن شعیا، دعای امام صادق(ع) در نیم
- شغاف
1597 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور سوم از «اطوار سبعه»، «شغاف» میگویند که مخزن شفقت و محبت بر خلق است.
- شفاعت
7365 سرفصلهای قرآنی«شفاعت» در لغت به معنای ضمیمه شدن دو چیز به یکدیگر است و در محاورات عرفی بدین معنا به کار میرود که شخصی آبرومند از بزرگی بخواهد که از کیفر جرمی درگذرد، یا بر پاداش خدمتگزاری بیفزاید. از نظر فرهنگ
- شفقت، شفق
3765 سرفصلهای قرآنی«شَفَقَت» اصطلاحی اخلاقى است که عبارت از ملاطفت و مهربانی در حق دیگران؛ یعنی با رفتار مهربانانه با دیگران برخورد کردن میباشد.
شفقت در فقه در بابهاى اجتهاد و تقليد، طهارت، امر به معروف و
- شقاوت ، بدبختی
3566 سرفصلهای قرآنی«شقاوت» از ماده «شقو» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است.شقاوت در مقابل سعادت بوده و عبارت است از نداشتن خیرات جسمانی و ر
- شک ، تردید ، ریب ، ریبه
- شکر
14395 سرفصلهای قرآنیواژۀ «شُکر»، به معنای یادآوری نعمت و اظهار و نشر آن است که «سپاس» را میتوان معادل فارسی آن دانست.
شکر در برابر نعمتها میتواند با زبان، قلب و یا دیگر اعضای بدن انجام شود؛ بر این اساس، حم
- شمس ، خورشید ، آفتاب
7283 سرفصلهای قرآنیخورشید، مرکز منظومه شمسی است که چندین کره از جمله زمین بر گرد آن در حرکتند. یکی از عوامل شکلگیری زندگی و حیات در کره زمین و نیز روشنایی آن ناشی از نور خورشید است.
2065 پیامبرانبر اساس روایات اسلامی، «شمعون بن حَمّون» وصی حضرت عیسی(ع) بود که در انجیل با نام «پطرس» از او یاد شده است.
حضرت عیسی(ع) خطاب به امّتش فرمود: شما بعد از من سه گروه میشوید؛ دو فرقه از شما به
- شنیدن کی بود مانند دیدن.
4584 ضرب المثلهااین ضرب المثل را میتوان در چند موضوع و معنای نسبتاً جداگانه به کار گرفت: 1. «شنیدن یک واقعیت از زبان دیگران، با دیدن همان واقعیت تفاوت بسیاری دارد» و اثبات یک واقعیت با دیدن با اثبات همان واقعیت
- شوذب غلام ابی شبیب
1564 شخصیتهایکی از شهدای کربلا و از آزادمردان سپاه امام حسین(ع)، شورا
2756 سرفصلهای قرآنیواژههای «مشاوره» و «مشورت» از ماده «شور» به معناى استخراج رأى و نظر صحيح است. به اين بیان كه انسان در مواقعى كه خود در باره انجام و یا ترک کارى به رأى و نظر صحيح نرسیده، به ديگرى مراجعه كرده و از
- شهاب ، شهاب سنگ
2254 سرفصلهای قرآنیآنچه در گذشته و امروز به عنوان «شهاب» شناخته میشود، سنگهای سرگردان در آسمان است که بر اثر سرعت و اصطکاک، به صورت ستارهای که با سرعت در حال حرکت است، مشاهده میشوند. در آیات متعددی از شهدای کربلا (شهدای عاشورا)
8963 شخصیتهادر جریان قیام امام حسین(ع) و قیام خونبار عاشورا، دهها نفر از پاکترین شیعیان به شهادت رسیدند که قتلگ
- شهوت
6744 سرفصلهای قرآنی«شهوت» در لغت به معنای رغبت و میل و خواستن، بویژه خواهشهای نفسانی است و با همین معنا، «شهوت» و مشتقات آن 13 بار در قرآن به کار رفته است. شهوت در اصطلاح اخلاقی و عرفانی به میل مفرط میگویند و در تق
- شهید و شهادت
10058 سرفصلهای قرآنیواژه شهید، صیغه مبالغهای از ریشه «شهد» و به معنای «گواه بر هر چیز» میباشد. خدا در قرآن کریم بارها از این واژه به عنوان نام و صفتی برای خود یاد کرده است و در ضمن آن را مقامی برای برخی اولیای الهی
- شیث (هبة الله)
3119 پیامبرانپنجاه سال پس از کشته شدن هابیل به دست قابیل، و در 130 سالگی حضرت آدم(ع)، خداوند شیث(ع) را به آدم و حوا(ع) عطا کرد که نام او را «هبة الله»(هدیه خدا) گذاشتند. در تورات، درباره داستان تولد شیث آمده اس
- شیطان
15527 سرفصلهای قرآنیكلمه «شيطان» که بارها در قرآن کریم از او یاد شده، از ریشه لغوی «شطن» میباشد. و «شاطن»؛ به موجود خبيث و پست، متمرّد و سركش، طاغى و نافرمان گفته میشود که ممکن است انسان، جنّ يا هر جنبنده ديگری با
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا ملک الموت(عزرائیل) جان هر موجود زندهای را میگیرد؟
44467 تفسیر 1388/01/27از اطلاق روایات میتوان فهمید که ملک الموت(عزرائیل) در رأس وسائط الهی در گرفتن جان قرار دارد و جان تمام موجودات زنده را میگیرد، ولی مهم آن است که بدانیم گیرندهی جان همهی موجودات زنده خداوند است و سنتش بر این تعلق گرفت که این کار را با ...
-
اطلاعاتی در باره روش تفسیر المنار ذکر کنید.
18732 علوم قرآنی 1390/01/22این تفسیر از اول قرآن تا سوره نساء آیه 126 با بیان شیخ محمد عبده و املای سید محمد رشید رضا و ادامه آن توسط سید رشید رضا با پیروی از روش و سبک استادش نوشته شد.
-
آیا تشکیل حکومت اسلامی، مقدمه وجوب است (که لازم به تحصیل آن است) و یا اینکه مقدمه واجب است (که باید تحصیل شود)؟
6378 بیشتر بدانید 1397/08/15مقدمه واجب یا مقدمه وجود، مقدمهای است که لازم است برای تحقق عمل در خارج، تحصیل گردد؛ مانند «طهارت» برای «نماز». مقدمه وجوب هم مقدمهای است که وجود آن برای ثبوت وجوب عمل ضرورت دارد و بدون فرض وجود آن، وجوب تحقق نمییابد؛ نظیر «استطاعت» برای «حج» و ...
-
اگر چیزی را به دیگران آموزش دهیم و آنها به وسیلهی آن چیز کار خیر انجام دهند، آیا ما در ثواب کار خیرشان سهیم میشویم؟
15262 Practical 1391/07/22اجر و پاداش اخروی هر کار خوبی، به نیت شخص بستگی دارد. اگر انسان کار خیری که انجام میدهد برای خدا باشد، بدیهی است که خداوند در نامه اعمالش ثواب آنرا ثبت خواهد نمود. اما اگر کار برای رضای خدا نباشد، طبیعی است که پاداش هم نخواهد ...
-
آیا در روایات، آیهی «کمثل حبّةٍ أنبتت سبع سنابل فى کل سنبلة مائة حبّةٍ»، به هفت فرزند امام حسین(ع) تفسیر شده است که هفتمین آنها قائم(عج) است؟! و آیا بر اساس روایات، هفتصد برابر شدن محصول یکدانه تنها در زمان امام مهدی(عج) رخ خواهد داد؟!
6666 حدیث 1399/12/18بر اساس آموزههای اسلامی، خدای متعال - در هر عصر و زمانی - به اعمال خیر انسان توجه زیادی داشته و پاداش چند برابر به او میدهد. از آن جمله در قرآن کریم اعمال نیکوکاران به بذرى تشبیه شده است که در زمین کاشته میشود ...
-
آیا با توجه به مفهوم و حقیقت کمال، میتوان گفت انسانی که در قعر جهنم است، به دلیل وجود زمینه شقاوت در وی و به فعلیت رسیدن آن در جهنم قرار گرفته است،! آیا این خود با نگاه فلسفی نوعی کمال و رسیدن قوه به فعلیت نیست؟
8557 غایت شناسی 1392/01/31از نگاه فیلسوفان الهی خداوند کمال و خیر مطلق است و همه موجودات را برای رسیدن به خیر و کمال مطلوب آنان یاری میکند. البته در مورد انسان از آنجا که رسیدن او به خیر و کمال مطلوب از رهگذر انتخاب آزاد صورت میگیرد؛ از اینرو انسان مجهز به نیروهای ...
-
از نگاه امام علی(ع) کاتب(نویسنده) باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟
9578 درایه الحدیث 1392/07/02کاتب و نویسنده به دو معنا میتواند مورد نظر باشد: 1. منشی؛ که کارهای نوشتاری مدیر خود را انجام میدهد که امروزه این کار با رایانه انجام میشود. امام علی(ع) در نامه[1] به مالک اشتر میفرماید: ... سپس در امور نویسندگان و منشیان به ...
-
کارگزاران خلیفه دوم در ایران چه افرادی بودند؟
17746 تاریخ 1394/08/19با تحقیق و جستوجویی که در منابع تاریخی انجام گرفت، به نام برخی از فرمانداران و کارگزاران عمر بن خطاب (خلیفه دوم) دست یافتیم. این افراد عبارتاند از: 1. «سلمان فارسی»: فرماندار مدائن.[1] مدائن؛ به مجموعه هفت شهر در کنار ...
-
روایتی فعالیتهای خیر انسان را وابسته به توفیق الهی اعلام میکند. بر این اساس، آیا گنهکاران در قیامت نمیتوانند نداشتن توفیق را بهانهای برای گناهشان بیاورند؟
7794 درایه الحدیث 1395/11/07در برخی از روایات چنین آمده است که انسان مؤمن به سه خصلت محتاج است: «توفیق از جانب خدا، واعظ و اندرزگویی از درون خود و پذیرش نصیحت از هر فرد خیرخواه که او را نصیحت کند».[1] معنای توفیق که در جمله اول این ...
-
اگر مقداری طلا در اختیار فردی به ودیعه گذاشته و از او قرض بگیریم، آیا چنین چیزی مصداق ربا خواهد بود؟
7314 قرض الحسنه و ربا 1399/05/08اگر آن مقدار طلا تنها به عنوان رهن و وثیقه در اختیار طرف مقابل قرار گیرد، اشکالی ندارد و در این صورت باید بعد از بازپرداخت وام، عین همان طلا را برگرداند.ولی اگر قرار گذاشته شود که طرف مقابل با آن مقدار طلا کار کرده و ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
889360 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
776876 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
748861 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
670092 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
653853 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
645736 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
593018 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
578923 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
562737 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
562577 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- شب و روز