اصطلاحات و مدخل ها
-
زینب بنت علی
8075 شخصیتها
بر اساس گزارشهای تاریخی، حضرت زینب کبرا(س) در سال پنجم یا ششم هجرت در مدینه منوره به دنیا آمد. نامگذاری آنحضرت را به جد بزرگوارش پیامبر اکر
-
ساره
1817 سرفصلهای قرآنی
ساره دخترخاله و همسر اول حضرت ابراهیم(ع) و دختر لاحج نبی(ع) بود. سالم غلام عامر بن مسلم
1640 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها در میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) سام
2133 پیامبرانحضرت نوح(ع) از پیامبران الهی بود که منابع روایی، تعدادی از فرزندانش را نام بردهاند که همراه ایشان سوار کشتی شده و نجات یافتند؛ از جمله آنها یافث، حام و سام(ع) هستند. در میان اینها، سام از همه برتر
- سبر و تقسیم ، برهان سبر و تقسیم
1601 طبقهبندی نشده"سبر" به معناى آزمودن است و "تقسیم" به معناى جمع کردن و شمردن است. این استدلال به این نحو است که فرضیهها و اقوال مختلف در یک موضوع را گردآوری کرده و سپس با کمک سبیل ، سبیل الله
- سجده ، سجود
- سحر، جادو و شعبدهبازی
5724 سرفصلهای قرآنی«جادو» در لغت به معنای «افسون»، «سحر»، و «شعبده» است و جادوگر؛ یعنی «ساحر» و «افسونگر». در قرآن، روایات و منابع فقهی از جادوگری با نام «سحر» یاد میشود.
سحر و جادوگرى با نوشتن، سخن گفتن،
- سخنچینی ، نمیمه
1625 سرفصلهای قرآنی«نميمه» در لغت؛ به معناى صداى آهستهاى است كه از حركت چيزى يا از برخورد پاى انسان به زمين هنگام راهرفتن بر میخيزد. و از آنجا كه افراد س
- سد ذرایع ، فتح ذرایع
1920 اصطلاحات فقهی - اصولیواژهی «سدّ»، در لغت به معنای بستن و جلوگيری كردن، و واژهی «فتح» به معنای رفع مانع نمودن است.
«ذرائع»، جمع «ذریعه» است و ذریعه در لغت به معنای وسیلهای است که انسان میتواند با کمک آن به چ
- سدرة المنتهی
2393 سرفصلهای قرآنی«سِدره» بر وزن «حِرفه»، در لغت به معنای درخت پر برگ و پر سايه است، و عبارت «سِدْرَةِ الْمُنْتَهى» در قرآن کریم، اشاره به درخت پر برگ و بابرکتی است كه در اوج آسمانها، در منتها اليه عروج فرشتگان، ار
- سرحوبیه
1508 فرقهها، مذهبها، گروههارجوع کنید: «جارودیه».
- سرقت ، دزدی
3549 سرفصلهای قرآنیسرقت و دزدی از گناهان بزرگی است که هم عقل آن را زشت میداند و از این رو در تمام جوامع به عنوان یک جرم شناخته میشود و در شرع نیز علاوه بر
- سعادت ، خوشبختی
4199 سرفصلهای قرآنیسعادت واقعی عبارت است از رسیدن همهجانبه به تمام كمالات و لذات حقیقی، بهطوری كه بیشترین كمالات و لذتهای فطرى و طبيعى به دست آید. از این رو خوشبخت و سعادتمند واقع
- سعد (سعید) غلام عمرو بن خالد
1777 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، سعد (یا سعید) غلام عمر بن خالد صیداوی بود که همراه او و چند
- سعد (شعبة) بن حنظله تمیمی
1510 شخصیتها- سعد بن حارث
1707 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که روز عاشورا که در رکاب امام حسین(ع) به سعید بن عبدالله
1497 شخصیتهایکی شهدای کربلا و از افرادی که روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به شهادت رسید
- سعید بن کردم
1502 شخصیتهادر پارهای از منابع اعلام شده که سعید بن کردم ، یکی از شهدای کربلا بود که در رکاب ا
- سعیر
4346 سرفصلهای قرآنیواژه «سعیر» که چندین بار در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است، از ریشه «سعر» بوده و نامی از نامهای سقر
- سقیط الرفرف
2139 اصطلاحات عرفانیگرچه واژه "رفرف" را میتوان در قرآن و روایات مشاهده کرد، اما اصطلاح "سقیط الرفرف" اصطلاحی انتزاعی است که در برخی کتب عرفانی از آن به عنوان مقامی یاد شده که تنها کسانی بدان دست خواهند یافت که از اول
- سقیفه بنی ساعده
1894 مکانها و مناطقسقيفه بنیساعده در مجاورت مسجد بنیساعده، و نزديكى چاه بضاعه واقع شده است. و به اعتبار مسجدی که سلسله
1835 سرفصلهای قرآنی«سلسله» که جمع آن «سلاسل» میباشد به معنای مطلق زنجير است چه از جنس آهن باشد یا غیر آن. سلسله و زنجیر دامنگیر انسان میشود زیرا او را با آن میبندند و به هر جا که اراده کنند حرکت میدهند و میبرند.
- سلمان بن مضارب
1481 شخصیتهایکی از یاران امام حسین(ع) و از شهدای کربلا، سلمان فارسی
4562 شخصیتهاسلمان فارسی، دهقانزادهای ایرانی بود که هنگام ورود پیامبر اکرم(ص) به مدینه در دوازدهم ربیع الاول سال سیزدهم بعثت اسلام آورد. و حضرتش
- سلیمان بن ربیعة
1459 شخصیتهابرخی مقاتل، فردی به نام «سلیمان بن ربیعه» را به عنوان یکی از شهدای کربلا معرفی کردهاند. اطلاعاتی در مورد زندگی او قبل از قیام عاشورا به
- سلیمان بن رزین
1506 شخصیتهاسلیمان بن رزین، یکی از غلامان امام حسین(ع) و یکی از شهدای در رکاب حضرتشان بود که بر اساس نقلی مأموریت رساندن نامه امام(ع) به سران بصر
- سلیمان بن عوف حضرمی
1966 شخصیتهادر برخی منابع و در میان شهدای کربلا از شهیدی به نام «سلیمان»، «سلیمان بن عوف» و یا «سلیمان بن عوف حضرمی» نام میبرند که در روز عاشورا و در
- سموئیل (ع)
1733 سرفصلهای قرآنی«سموئیل» یکی از پیامبران بنیاسرائیل است که در قرآن کریم تصریحی در مورد نام وی
- سنت
4635 سرفصلهای قرآنی«سنّت» که جمع آن «سنن» میباشد، یکی از واژههایی است که در قرآن کریم هم به معنای راه و روش خداوند و هم به معنای شیوه زندگی جوامع بارها مورد استفاده قرار گرفته است. کتب لغوی «سنّت
- سوار بن حمیر جابری ، سوار بن منعم
1592 شخصیتهاسوار بن ابی حمیر که در برخی منابع از او به عنوان سوار بن منعم نیز یاد شده، یکی از شهدای کربلا و از یاران سوفسطایی ، سفسطه
3483 طبقهبندی نشده«سفسطه»، قیاسی است که در آن از قضایای وهمی(وهمیات) استفاده شود؛ و غرض از آن به غلط انداختن طرف مقابل و یا ساکتکردن او باشد.
در اواخر قرن پنجم پيش از ميلاد، جماعتى از اهل نظر در يونان پيدا
- سوید بن عمرو
1481 شخصیتهاسوید بن عمرو بن مطاع (ابی مطاع) خثعمی و به نقلی سوید بن مطاع یکی ازیاران امام حسین(ع) و یکی سویدا
1719 اصطلاحات عرفانیدر منابع عرفانی به طور ششم از «اطوار سبعه»، «سویدا» گفته میشود که مخزن مکاشفات غیبیّه و علوم الهامى و منبع حکمت و اسرار الهیّه است. رجوع کنید: «اطوار سبعه».
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
آیا ملک الموت(عزرائیل) جان هر موجود زندهای را میگیرد؟
44467 تفسیر 1388/01/27از اطلاق روایات میتوان فهمید که ملک الموت(عزرائیل) در رأس وسائط الهی در گرفتن جان قرار دارد و جان تمام موجودات زنده را میگیرد، ولی مهم آن است که بدانیم گیرندهی جان همهی موجودات زنده خداوند است و سنتش بر این تعلق گرفت که این کار را با ...
-
اطلاعاتی در باره روش تفسیر المنار ذکر کنید.
18732 علوم قرآنی 1390/01/22این تفسیر از اول قرآن تا سوره نساء آیه 126 با بیان شیخ محمد عبده و املای سید محمد رشید رضا و ادامه آن توسط سید رشید رضا با پیروی از روش و سبک استادش نوشته شد.
-
آیا تشکیل حکومت اسلامی، مقدمه وجوب است (که لازم به تحصیل آن است) و یا اینکه مقدمه واجب است (که باید تحصیل شود)؟
6378 بیشتر بدانید 1397/08/15مقدمه واجب یا مقدمه وجود، مقدمهای است که لازم است برای تحقق عمل در خارج، تحصیل گردد؛ مانند «طهارت» برای «نماز». مقدمه وجوب هم مقدمهای است که وجود آن برای ثبوت وجوب عمل ضرورت دارد و بدون فرض وجود آن، وجوب تحقق نمییابد؛ نظیر «استطاعت» برای «حج» و ...
-
اگر چیزی را به دیگران آموزش دهیم و آنها به وسیلهی آن چیز کار خیر انجام دهند، آیا ما در ثواب کار خیرشان سهیم میشویم؟
15262 Practical 1391/07/22اجر و پاداش اخروی هر کار خوبی، به نیت شخص بستگی دارد. اگر انسان کار خیری که انجام میدهد برای خدا باشد، بدیهی است که خداوند در نامه اعمالش ثواب آنرا ثبت خواهد نمود. اما اگر کار برای رضای خدا نباشد، طبیعی است که پاداش هم نخواهد ...
-
آیا در روایات، آیهی «کمثل حبّةٍ أنبتت سبع سنابل فى کل سنبلة مائة حبّةٍ»، به هفت فرزند امام حسین(ع) تفسیر شده است که هفتمین آنها قائم(عج) است؟! و آیا بر اساس روایات، هفتصد برابر شدن محصول یکدانه تنها در زمان امام مهدی(عج) رخ خواهد داد؟!
6666 حدیث 1399/12/18بر اساس آموزههای اسلامی، خدای متعال - در هر عصر و زمانی - به اعمال خیر انسان توجه زیادی داشته و پاداش چند برابر به او میدهد. از آن جمله در قرآن کریم اعمال نیکوکاران به بذرى تشبیه شده است که در زمین کاشته میشود ...
-
آیا با توجه به مفهوم و حقیقت کمال، میتوان گفت انسانی که در قعر جهنم است، به دلیل وجود زمینه شقاوت در وی و به فعلیت رسیدن آن در جهنم قرار گرفته است،! آیا این خود با نگاه فلسفی نوعی کمال و رسیدن قوه به فعلیت نیست؟
8557 غایت شناسی 1392/01/31از نگاه فیلسوفان الهی خداوند کمال و خیر مطلق است و همه موجودات را برای رسیدن به خیر و کمال مطلوب آنان یاری میکند. البته در مورد انسان از آنجا که رسیدن او به خیر و کمال مطلوب از رهگذر انتخاب آزاد صورت میگیرد؛ از اینرو انسان مجهز به نیروهای ...
-
از نگاه امام علی(ع) کاتب(نویسنده) باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟
9578 درایه الحدیث 1392/07/02کاتب و نویسنده به دو معنا میتواند مورد نظر باشد: 1. منشی؛ که کارهای نوشتاری مدیر خود را انجام میدهد که امروزه این کار با رایانه انجام میشود. امام علی(ع) در نامه[1] به مالک اشتر میفرماید: ... سپس در امور نویسندگان و منشیان به ...
-
کارگزاران خلیفه دوم در ایران چه افرادی بودند؟
17746 تاریخ 1394/08/19با تحقیق و جستوجویی که در منابع تاریخی انجام گرفت، به نام برخی از فرمانداران و کارگزاران عمر بن خطاب (خلیفه دوم) دست یافتیم. این افراد عبارتاند از: 1. «سلمان فارسی»: فرماندار مدائن.[1] مدائن؛ به مجموعه هفت شهر در کنار ...
-
روایتی فعالیتهای خیر انسان را وابسته به توفیق الهی اعلام میکند. بر این اساس، آیا گنهکاران در قیامت نمیتوانند نداشتن توفیق را بهانهای برای گناهشان بیاورند؟
7794 درایه الحدیث 1395/11/07در برخی از روایات چنین آمده است که انسان مؤمن به سه خصلت محتاج است: «توفیق از جانب خدا، واعظ و اندرزگویی از درون خود و پذیرش نصیحت از هر فرد خیرخواه که او را نصیحت کند».[1] معنای توفیق که در جمله اول این ...
-
اگر مقداری طلا در اختیار فردی به ودیعه گذاشته و از او قرض بگیریم، آیا چنین چیزی مصداق ربا خواهد بود؟
7314 قرض الحسنه و ربا 1399/05/08اگر آن مقدار طلا تنها به عنوان رهن و وثیقه در اختیار طرف مقابل قرار گیرد، اشکالی ندارد و در این صورت باید بعد از بازپرداخت وام، عین همان طلا را برگرداند.ولی اگر قرار گذاشته شود که طرف مقابل با آن مقدار طلا کار کرده و ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
889360 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
776876 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
748861 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
670092 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
653853 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
645736 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
593018 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
578923 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
562737 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
562577 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- سبر و تقسیم ، برهان سبر و تقسیم