اصطلاحات و مدخل ها
-
شیث (هبة الله)
3737 پیامبران
پنجاه سال پس از کشته شدن هابیل به دست قابیل، و در 130 سالگی حضرت آدم(ع)، خداوند شیث(ع) را به آدم و حوا(ع) عطا کرد که نام او را «هبة الله»(هدیه خدا) گذاشتند. در تورات، درباره داستان تولد شیث آمده اس
-
شیطان
17975 سرفصلهای قرآنی
كلمه «شيطان» که بارها در قرآن کریم از او یاد شده، از ریشه لغوی «شطن» میباشد. و «شاطن»؛ به موجود خبيث و پست، متمرّد و سركش، طاغى و نافرمان گفته میشود که ممکن است انسان، جنّ يا هر جنبنده ديگری با
-
شیعه
9459 سرفصلهای قرآنی
واژهی«شیعه» در لغت به معنای«پیرو»،«یاور» و «دین یکسان داشتن» آمده است.
این واژه در اصطلاح مسلمانان اما، وابستگی ویژهای به پیروان صابئین
1896 سرفصلهای قرآنیریشه اصلی واژه «صابئین»، «صبو» است که معنای آن متمایل شدن و محبت داشتن است. این کلمه، از زبانهای عبری و سریانی گرفته شده است. صابئین کسانی هستند که در صبر
21246 سرفصلهای قرآنی«صبر»: صبر در لغت، به معنای حبس و در تنگنا و محدودیت قرار دادن نفس است. صبر همچنین به بازداشتن نفس از اظهار بیتابی و بیقراری نیز معنا شده است. در علم اخلاق برای صبر معانی مختلفی بیان شده است؛ ما
- صحابه
2799 فرقهها، مذهبها، گروهها«صحابه» به معنای همراهان و یاران است، اما این واژه در متون اسلامی بیشتر در مورد مسلمانانی مورد استفاده قرار میگیرد که مدتی از زمان زندگی آنان همعصر با زمان زندگی پیامبر اسلام(ص) بوده است.
- صدق (صداقت، راستی، راستگویی).
22198 سرفصلهای قرآنیصداقت و راستگویی از بزرگترین فضایل اخلاقی است که هم منطبق با فطرت پاک انسانها بوده و هم در آموزههای دینی جایگاه ویژهای دارد. قرآن کریم در اینباره میفرماید: «اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از خ
- صراط
13063 سرفصلهای قرآنی«صراط» در لغت به معناى راه و مسیر است و برخی آن را به بزرگراه وسيع و روشن معنا کردهاند. گروهی از لغتدانان نیز معتقدند که «صراط» در اصل «سراط» و از ریشه «سرط» میباشد كه به معناى بلعيدن است؛ و چ
- صراط مستقیم
2182 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «صراط».
- صفر
2347 زمانهاماه صفر دومین ماه قمری است. در فلسفهی نامگذاری آن گفتهاند؛ یا از «صُفْرَة» به معنای زردی گرفته شده است؛ به دلیل آنکه انتخاب نام این ماه همزمان با فصل پاییز و زرد شدن برگ درختان بود، و یا اینک
- صفویه
2907 فرقهها، مذهبها، گروهها«صفویه» یا «صفویان» نام یکی از سلسله پادشاهان ایرانی است که از اوایل قرن دهم هجری قمری در ایران در رأس حکومت قرار گرفتند. این سلسله نام خود را از یکی از نیاکانشان به نام صفی الدین اردبیلی گرفته است
- صلاة ، نماز
22832 سرفصلهای قرآنیصلاة در لغت به معنای درود است، اما در آموزههای دینی به عبادتی گفته میشود که ما آن را نماز میخوانیم. نماز در تمام ادیان الهی و به ویژه در دین اسلام جایگاه خاصی داش
- صلح ، صلاح، اصلاح، سازش، آشتی
10685 سرفصلهای قرآنی«صلح» در لغت به معنای مسالمت و سازش آمده است. برای این معنا البته در قرآن کریم بیشتر از واژهی «سِلْم» استفاده شده است. با دقت در آیات قرآن که به موضوع صلوات، درود
10434 سرفصلهای قرآنی«صلوات» جمع صلاة است که در منابع اسلامی در چند معنی مورد استفاده قرار گرفته است: 1 . درود خداوند بر بندگانش، 2 . درود مسلمانان بر پیامبر اسلام(ص)، 3 . نماز، 4 . محل برقراری نماز. اما آنچه امروزه
- صور ، نفخ صور ، ناقور
3569 سرفصلهای قرآنی«نفخ صور» یا «دمیدن در ناقور» اصطلاحی است که با تعابیری؛ مانند «وَ يَوْمَ يُنْفَخُ فِي الصُّور» و «فَإِذا نُقِرَ فِي النَّاقُور»، در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است.
این اصطلاح در قرآ
- صوفی
1980 اصطلاحات عرفانیبه فردی که تلاش میکند بر اساس موازین و معیارهای تصوف به خودسازی بپردازد، «صوفی» میگویند. رجوع کنید: «تصوف».
- صوم وصال
1567 اصطلاحات فقهی - اصولیرجوع کنید: «روزه وصال».
- ضباب بن عامر
1757 شخصیتهایکی از شهدای کربلا که روز عاشورا در دفاع از امام حسین(ع) به ضرغامة بن مالک
1760 شخصیتهابر اساس گزارش منابع کهن، یکی از یاران امام حسین(ع) و یکی از شهدای کربلا دلیرمرد
- ضلالت ، گمراهی
27926 سرفصلهای قرآنی«ضلال» و «ضلالت» به معناى انحراف از حق است. در واقع ضلالت در برابر اهتدا و اضلال در مقابل هدايت است، و چون هدايت به معناى راهنمایی و رسیدن
- طاغوت
9700 سرفصلهای قرآنی«طاغوت» از مادّه «طغى» و «طغو» به معناى تجاوز و گذر از حد اعتدال و بالا رفتن از اندازهای است که مورد پسند عرف و شرع میباشد. راغب اصفهانی، طاغوت را به تجاوز از حدّ در گناه معنا میکند. برخی گفتها
- طالوت (ع)
3311 سرفصلهای قرآنیبر اساس برخی گزارشها «طالوت» فرزند بنيامين(ع) و از نوادگان يعقوب(ع) بود. از آنرو به او «طالوت» میگفتند که قد بلند و رش
- طب الأئمة
1992 کتابهااین کتاب تألیف دو برادر به نامهای «ابو عتاب عبد الله بن بسطام» و «حسین بن بسطام» دو تن از راویان شیعی قرن چهارم و در موضوع طب و اغذیه میباشد. گفته میشود که مأمون عباسی دستور داد تا برخی توصیه
- طب سنتی، طب اسلامی
3014 طبقهبندی نشدهعلم طب و یا دانش پزشکی در طول زمان، پیشرفتهای فراوانی داشته و در گذشته که ارتباطات به شکل امروزین وجود نداشت، ممکن بود طبیبان هر منطقه، روشهای خاصی را برای درمان انواع بیماریها مورد استفاده قرار
- طریق
1076 سرفصلهای قرآنیطریق و طریقه به معنای راه، شیوه، روش، آئین، مسلک، حال، حالت، عادت، خو، پیشه و شغل بوده و بارها با مشتقات گوناگون در قرآن کریم مورد استفاده قرا
- طفلان مسلم
2308 شخصیتهابر اساس برخی گزارشها دو فرزند نوجوان مسلم بن عقیل در نبرد کربلا اسیر شده و حدود یک سال اسیر بودند، اما دل پیرمرد نگهبان به حالشان سوخته و آنان را آزاد کرد و آنان در
- طلا، نقره، زیورآلات، فلزات و سنگهای قیمتی
10404 سرفصلهای قرآنیطلا و نقره از فلزات پر ارزشی هستند که هم جنبهی مالی و سرمایهای دارند، و هم جنبهی تزیینی به خصوص برای بانوان، زیرا استفاده از طلا برای مردان مجاز نیست. طلای خالص به رنگ زرد و آلیاژهای آن با رنگ
- طلاق
7783 اصطلاحات فقهی - اصولیدر اصطلاح، به جدا شدن زن و شوهر از یکدیگر به وسیلۀ فسخ عقد ازدواج «طلاق» میگویند. طلاق از ایقاعات است؛ یعنی انشاء و ایجاد آن یک طرفه و از طرف مرد است و نیاز به رضایت و مداخله زن ندارد. بنابراین مر
- طلاق بائن
2496 اصطلاحات فقهی - اصولی - صحابه